SANTIAGO - Argentinië is niet langer het meest welvarende land van Latijns Amerika. De recente economische crisis en de scherpe geldontwaarding deden het land tuimelen naar de zesde plaats op de thans door Uruguay aangevoerde regionale welvaartsranglijst.

Fiscale maatregelen moeten het welvaartspeil in Argentinië herstellen. (Foto: REUTERS)

Vijf jaar terug raamden economen van het Ontwikkelingsprogramma van de Verenigde Naties (UNDP) het inkomen per hoofd van de bevolking in Argentinië nog op een krappe $9000 per jaar. Nu moeten de Argentijnen zich tevreden stellen met een gemiddeld jaarinkomen van amper $3150, terwijl het kleine Uruguay - voorheen ook wel het Zwitserland van Zuid-Amerika genoemd - zich een stuk rijker mag rekenen met $6130. Chili staat op de tweede plaats met $4820. Ook Brazilië, Mexico en Venezuela zijn het noodlijdende Argentinië inmiddels voorbijgestreefd. Het welvaartspeil van het pampaland is nu vergelijkbaar met dat van Panama.

Ook constateerde het UNDP een scheefgroei in de verdeling van de gereduceerde welvaart. De rijkste 20% van de Argentijnse bevolking legt beslag op 53% van het nationale inkomen. Vijf jaar geleden kwamen deze bevoorrechte Argentijnen niet verder dan 42%. Gelijktijdig zagen de minderbedeelden hun aandeel van het nationale inkomen slinken.

Volgens de socioloog Artemio López van het onderzoeksbureau Equis te Buenos Aires, is de situatie nog schrijnender wanneer men de relatief welvarende hoofdstedelijke bevolking uitsluit bij de berekeningen. "Zonder Buenos Aires mag Argentinië zich tegenwoordig niet rijker noemen dan bijvoorbeeld Peru of Ecuador. Dat is bijzonder schokkend voor een land als het onze dat zich decennialang vanwege zijn hoge welvaartspeil eerder beschouwde als een geografisch verdwaalde Europese natie dan een Latijns Amerikaans land", aldus de academicus.

Het einde van de welvaartsval is nog niet in zicht. De filosoof en hoogleraar internationale relaties Carlos Escude zei dat Argentinië na de bodem van de put bereikt te hebben in een donkere tunnel terecht is gekomen. "En er is nog geen lichtje te zien", aldus Escude.

Ondanks de devaluatie van de Argentijnse peso heeft het land ook ingeboet aan concurrentiekracht. Op de jaarlijks door het Economische Wereldforum van Davos opgestelde ranglijst van concurrentieverhoudingen zakte Argentinië van de 44e naar de 49e plaats. Chili kwam op de 27e plaats terecht en is daarmee de koploper van het continent.

De ongekende crisis in Argentinië uit zich ondertussen in allerlei kleinere, maar tekenende en vooral ook dramatische details zoals een forse reductie van de hoeveelheid huisvuil en de sluiting, in de eerste twee weken van deze maand, van bijna twintigduizend winkels. Sinds het begin van de crisis, drie maanden geleden, gingen reeds zo'n 63.000 winkelbedrijven dicht.

Het Internationale Monetaire Fonds (IMF) heeft inmiddels zes eisen gesteld aan de hervatting van de financiële steun voor Argentinië. De Indiase econoom Anoop Singh, die aan het hoofd staat van de IMF-missie in Buenos Aires, adviseerde de regering van president Duhalde om een aantal exportsubsidies te schrappen en een eind te maken aan een stelsel van verschillende BTW-tarieven. Ook raadt Singh een uitzonderlijke omzetbelasting aan van 5% op bedrijven die hun dollarschulden omzetten in thans ontwaarde peso en daardoor een financiële meevaller boekten.

Deze fiscale maatregelen kunnen volgens de Indiër zorgen voor de handhaving van het gewenste begrotingsoverschot. Andere maatregelen die het IMF verlangt, hebben betrekking op de faillissementswet en de manier waarop de Argentijnse justitie vermeende overtreding van de economische wetgeving onderzoekt en aanpakt. Volgens Singh zou de Duhalde-regering deze 'wetsaanpassingen' binnen twee weken kunnen doorvoeren, waarna het volgens de IMF-delegatieleider mogelijk moet zijn om te beginnen met de onderhandelingen over een mogelijke hervatting van noodhulp aan het geruïneerde land.

zoek naar gerelateerde artikelen

di 19 maart 2002