door Ina Eggink AMSTERDAM - Een kwart van de demente ouderen in verpleeghuizen, die een longontsteking krijgt, wordt niet behandeld met antibiotica om de infectie de kop in te drukken. Zo'n 93 procent van deze groep patiënten overlijdt aan de gevolgen van de ziekte. Ouderen lijden bovendien veel erger onder de longontsteking dan tot nu toe werd aangenomen.
De infectie brengt bij ouderen weinig zichtbare symptomen met zich mee. Dat was een reden om aan te nemen dat ze er ook weinig last van hadden. De bejaarden zijn gedurende hun ziekte echter angstig en benauwd.
Dat constateert epidemiologe Jenny van der Steen van het VU medisch centrum in Amsterdam op basis van onderzoek onder ruim 700 zwaar demente patiënten in 61 verschillende verpleeghuizen.
De onderzoekster vroeg ruim 200 verpleeghuisartsen patiënten met een longontsteking in hun tehuis nauwkeurig te observeren. De artsen zagen onder meer angstige gelaatsuitdrukkingen bij de patiënten, zenuwachtige bewegingen en vooral luidruchtiger ademhaling dan normaal.
In 77 procent van de gevallen werd de patiënt behandeld met antibiotica. Desondanks overleed van deze groep 39 procent van de patiënten binnen drie maanden. De grootste kans om aan een longontsteking te overlijden hadden de patiënten die snel ademden, weinig dronken, versuft waren en hulp nodig hadden bij het eten. Van der Steen die deze week promoveert op de resultaten van haar studie, benadrukt echter dat een prognose nooit met honderd procent zekerheid te stellen is.
Artsen en familieleden weten vaak niet zeker of de demente patiënt zelf zou kiezen voor een behandeling met antibiotica. Er is zelden een duidelijke wilsverklaring voorhanden. De keuze van de arts om al dan niet te behandelen is voornamelijk gebaseerd op de verwachting dat de patiënt ondanks medicamenten toch zal overlijden.
Van der Steen heeft op basis van haar onderzoek een lijst met aandachtspunten ontwikkeld die verpleeghuisartsen helpt bij het nemen van een beslissing over al dan niet behandelen.
Verder pleit ze voor meer aandacht om het lijden van dementerende bejaarden als gevolg van een longontsteking te verlichten. "Slechts de helft van de patiënten die antibiotica krijgt toegediend, krijgt ook medicijnen tegen bijvoorbeeld koorts en benauwdheid. Hier is nog veel winst te behalen."
![[terug]](/krant/logos/terug.omlaag.gif){kind=small}