DEN HAAG - De Nederlandse bedrijven die betrokken zijn bij vliegtuigbouw oordelen dat het meedoen aan de Europese toestellen Eurofighter en Dassault Rafale niet in de schaduw kan staan van de Amerikaanse Joint Strike Fithter (JSF). Namens het industriële platform Nifarp, dat zich bezig houdt met de F16-vervanging, zegt Stork-marketingdirecteur K. Vis zelfs dat met name Eurofighter nauwelijks serieus perspectief biedt.
Over Dassault is hij wat positiever, maar in zee gaan met dit Franse bedrijf is volgens hem ook niet wat Nederland nodig heeft.
Het kabinet beslist wellicht morgen definitief of Nederland voor €800 miljoen meedoet aan het JSF-project. Het Nederlandse bedrijfsleven rekent bij de JSF op €10 miljard aan omzet.
In ruil voor overheidssteun zullen de betrokken bedrijven vanaf het eerste geproduceerde toestel 3% van hun omzet bij productie, onderhoud en levering van reservedelen aan de Staat afdragen. Sinds staatssecretaris Van Hoof (Defensie) in 1999 besliste dat er naast de JSF serieus naar andere kandidaten gekeken moest worden, hebben de betrokken bedrijven zich "een slag in de rondte gewerkt". Daarbij komt van de drie kandidaat-vliegtuigen Eurofighter als de minst aantrekkelijke uit de bus.
Eurofighter biedt €7 miljard aan omzet, maar in de praktijk betreft dit al lopende programma's of zijn er enorme investeringen van Nederlandse kant voor nodig. Daarnaast voorspelt het Nifarp dat de tranche-3 van de Eurofighter, de versie die Nederland zou moeten mee-ontwikkelen, in werkelijkheid niet gebouwd zal worden. Vis: "Van de Eurofighter-partners zitten Engeland en Italië al in het JSF-project, formeel alleen voor hun Harrier-marinevliegtuigen. Maar ik denk dat ze bij andere aankopen ook voor JSF kiezen en dat de ontwikkeling van de tranche-3 niet doorgaat." Aan het Rafale-project kleven weer andere bezwaren. "Wij zijn er niet op uit om technologie voor het bouwen van gevechtsvliegtuigen te ontwikkelen", zegt VisHet JSF-project biedt volgens hem dat perspectief juist wel. Het is een nieuw toestel waaraan veel meer te ontwikkelen valt dan de andere twee kandidaten, die tien jaar ouder zijn.
Een bedrijf dat niet voor de JSF pleit is Thales, het vroegere Holland Signaal. Dit houdt een pleidooi voor de Rafale waar het Franse moederbedrijf sterk bij betrokken is. Thales staat wel op de nominatie om koelingapparatuur voor de JSF te leveren.