DEN HAAG - Nederland bereidt het sturen van grondtroepen naar Afghanistan voor. In een brief aan de Tweede Kamer schrijft minister Van Aartsen (Buitenlandse Zaken) dat "deelname aan een multinationale vredesmacht serieus in overweging zou moeten worden genomen".

Gisteren werd duidelijk dat de Britten de leiding zullen nemen van een dergelijke vredesmacht die al vanaf 22 december moet worden ontplooid om de nieuwe Afghaanse regering te ondersteunen. Afghaanse partijen bereikten vorige week in Bonn een akkoord over een interim-regering.

Frankrijk en Duitsland zullen een forse bijdrage leveren aan de troepenmacht die naar schatting 5000 manschappen zal omvatten, terwijl van de andere Europese landen naast Nederland ook Italië in de markt is voor deelname. In eerste instantie gaan de militairen naar Kaboel en later naar andere belangrijke Afghaanse steden.

Nederland kan daarbij intensief gaan samenwerken met de Duitsers. Duitsland heeft ons land daarover benaderd. De Koninklijke Landmacht heeft hechte banden met de Duitse Bundeswehr. In Kosovo maakte een Nederlandse artillerie-eenheid deel uit van een Duitse brigade van de troepenmacht KFOR.

Maar volgens kringen rond het kabinet zijn de plannen zo pril dat ook samenwerking met andere landen nog mogelijk is. De Britten hebben bijvoorbeeld zeer nauwe contacten met het Korps Mariniers. Een bataljon mariniers is overigens in juni teruggekeerd van een VN-missie in Ethiopië en Eritrea.

Voor het werkelijk tot deelname komt moet er nog veel duidelijk worden over het mandaat, de tijdsduur van de ontplooiing, de omvang en de deelnemende landen, schrijft minister Van Aartsen aan de Kamer. Samen met zijn collega De Grave (Defensie), die overigens pas zaterdag terugkeert van een reis naar China, gaat hij nu onderzoeken of deelname aan de VN-vredesmacht mogelijk is. De VN-Veiligheidsraad moet nog het mandaat van de nieuwe vredesmacht vaststellen. Dat gebeurt mogelijk vrijdag. Een operatie met lichtbewapende 'blauwhelmen' ligt niet voor de hand, eerder zal het een troepenmacht worden die flink van zich af kan bijten zoals SFOR in Bosnië.

Vervolgens moet nog worden uitgezocht welke Nederlandse eenheid naar Afghanistan gestuurd kan worden en moeten deze militairen daarop worden voorbereid. Het wordt niet waarschijnlijk geacht dat de eerste Nederlanders al op 22 december inzetbaar zijn. De Britten daarentegen hebben al enkele weken een grote troepenmacht paraat die op korte termijn kan afreizen.

De mogelijke Nederlandse bijdrage aan de vredesmacht staat volledig los van de bijdrage aan het Amerikaanse strijd tegen het terrorisme. Het eerste fregat is in dat kader afgelopen maandag naar de regio rond Afghanistan vertrokken. Een tweede fregat, een onderzeeër, een KDC-10 tankvliegtuig en twee Orion-patrouillevliegtuigen zullen later volgen. Bovendien gaan een fregat en een Orion naar het Caribisch gebied.

De Tweede Kamer reageert voorzichtig positief op de aankondiging van het kabinet. "Wij staan hier welwillend tegenover. Maar Afghanistan is een lastig land en de vredesmacht moet een robuust mandaat krijgen", zegt PvdA-Kamerlid Koenders. "Het is van groot belang dat we direct samenwerken met een groot land."

Zijn D66-collega Hoekema ziet het liefst dat zoveel mogelijk Europese landen aan de vredesmacht meedoen en dat "het niet steeds maar weer op dezelfde landen neerkomt". VVD'er Weisglas staat positief tegen een onderzoek door het kabinet, maar wacht met een eindoordeel tot alle details bekend zijn.

zoek naar gerelateerde artikelen

wo 12 december 2001