LEEUWARDEN - Friezen briesen van woede, nu hun Elfstedentocht mogelijk door 'Den Haag' wordt gedwarsboomd als die samenvalt met het huwelijk van Willem-Alexander en Máxima of de euro-omwisselweken. Elfstedenvoorzitter Henk Kroes, die gisterochtend op Schiphol landde na een vierweekse vakantie in Nieuw-Zeeland, keek verbijsterd naar de krantenkoppen in de vliegveldkiosk. Kroes zegt stoïcijns, terwijl hij enkele uren later zijn vuile was uitpakt in zijn huis in het Friese Bozum: ,,Het kan toch niet waar zijn dat zo'n unieke tocht niet doorgaat omdat er dan onvoldoende politiemensen voorhanden zouden zijn. Dan moeten we maar een beetje improviseren."
Vrijdag komt de ledenvergadering bijeen van de vereniging 'De Friesche Elf Steden' in de veemarkthallen in Leeuwarden. De leden trappelen van ongeduld, want de Friese weervoorspeller Piet Paulusma voorziet strenge vorst eind deze week.
Kroes benadrukt: ,,Wij roepen een Elfstedentocht uit als het ijs dik genoeg is. Pas daarna vragen we de overheid om assistentie. We laten ons door niemand tegenhouden."
De Elfstedenvereniging werd gisteren overspoeld met boze reacties van schaatsers die vrezen dat een eventuele tocht hun bij voorbaat door de neus wordt geboord.
,,Afgelasten zou triest zijn", aldus woordvoerster Marlise Volkers van de Elfstedenvereniging. ,,Dit evenement - uniek in de wereld - is niet planbaar. Heel Nederland voelt tot in zijn tenen dat dit nóóit geschrapt mag worden."
De Friese politie heeft inmiddels een verzoek voor massale bijstand van agenten uit heel Nederland ingediend bij het Nationaal Coördinatiecentrum (NCC), onderdeel van het ministerie van Binnenlandse Zaken, dat het 'uitlenen' van agenten aan andere regio's regelt. Bij de laatste tocht in 1997 kwamen 600 politiemensen van buiten Friesland naar het schaatsevenement. Zelf zette Friesland toen 800 manschappen in.
De Friese politie zegt absoluut niet zonder landelijke bijstand te kunnen. ,,Want er komen vele honderdduizenden mensen naar onze provincie", aldus een woordvoerder.
Schaatsberoemdheden reageerden gisteren verbijsterd over het mogelijk schrappen van de Tocht der Tochten. ,,Alexander moet maar op zijn trouwkaarten zetten dat de Elfstedentocht altijd moet doorgaan als er goed ijs is", aldus spruitjesteler Henk Angenent, winnaar van de laatste Elfstedentocht in 1997.
Jan Eise Kromkamp, marathonschaatser én politieman in het Friese Wolvega, heeft begrip voor de politiecapaciteitsproblemen. Toch meent hij dat niets de elfstedenkoorts kan genezen, zelfs overvolle politieagenda's niet. ,,Ik heb twee petten op. De Friese politie, mijn werkgever, heeft domweg onvoldoende mensen. Maar als sporter zeg ik: die tocht móet doorgaan! Dat is toch ook in het landsbelang. Maar deze discussie is weer typisch Nederlands: de mussen vallen nu nog van het dak, er ligt nog geen centimeter ijs op het water, maar toch maken we ons allemaal weer keidruk over de tocht."