OHRID/WENEN - Ondanks de dood van tien Macedonische soldaten gisteren op 15 kilometer van de hoofdstad Skopje, hebben de vredesbesprekingen tussen de Macedonische en etnisch Albanese partijen in Ohrid geleid tot een akkoord.
Dat hebben gisteren tenminste westerse bemiddelaars gemeld.
Alle partijen zouden een ontwerp-overeenkomst hebben aanvaard, en het document wordt volgens de Europese gezant François Léotard maandag feestelijk ondertekend. Léotard verklaarde ook dat de 'politieke onderhandelingen' nog tot maandag zouden duren.
De aankondiging laat zien hoe wispelturig de vredesonderhandelingen in de Macedonische plaats Ohrid verlopen. Nog luttele uren voor de verklaring van Léotard, liet de regeringspartij van premier Georgievski en president Trajkovski na het bericht van de tien dode soldaten na een aanval van de etnisch Albanese rebellen nog weten de vredesbesprekingen voorlopig te zullen verlaten.
De situatie bleef gisteren echter onzeker, omdat geen van de partijen reageerde op de verklaring van Léotard, en omdat het onduidelijk was of de regeringspartij het akkoord ook had aanvaard. De Albanese onderhandelaars lieten gistermiddag al weten dat zij een akkoord zouden ondertekenen dat hen was voorgelegd door de EU en de NAVO.
De aanval gisteren was een van de ergste schendingen van het staakt-het-vuren waartoe de partijen zich eind juli hebben verplicht. Volgens ooggetuigen vielen rebellen van het UÇK een militair konvooi aan met raketwerpers en machinegeweren.
Ook in de stad Tetovo, waar een grote Albanese minderheid woont, werden gisteren explosies en geweervuur gehoord. Het stadscentrum was tot nu toe onder regeringscontrole. De autoriteiten meldden echter dat rebellen de huizen afgingen, en meerdere woningen bezetten in de buurt van legerbarakken.
Verscheidene westerse regeringen en bemiddelaars veroordeelden het opgelaaide geweld. Javier Solana, coördinator van het EU-buitenlandbeleid zei dat de aanval van de rebellen op het militair konvooi onacceptabel was.
Critici verwijten de EU en de NAVO een akkoord te hebben gedicteerd, waar geen van de partijen zich in de toekomst van harte aan zal houden. De tot nu toe bereikte compromissen geven de Albanese minderheid in Macedonië wel verscheidene rechten. Zo wordt het Albanees in bepaalde gebieden erkend als officiële taal. Ook is er overeenstemming bereikt over de samenstelling van de politiemacht, die nu meer etnisch-Albanezen in dienst moet nemen.
Tot gisteren bleven de partijen het echter oneens over de ontwapening van de UÇK-rebellen. De Slavisch-Macedonische partijen legden op het laatst nog de eis op tafel dat de opstandelingen hun wapens moeten inleveren, nog voordat het parlement het vredesakkoord heeft goedgekeurd. De Albanese partijen zegden wel toe de rebellen tot ontwapenen aan te zullen sporen, maar dat pas te zullen doen nadat de vredesovereenkomst was geratificeerd.
De NAVO heeft toegezegd een circa 3500 man sterke troepenmacht naar Macedonië te sturen als de partijen het definitief met elkaar eens worden. In Nederland staat een versterkte infanterie-compagnie van ongeveer 250 militairen klaar voor een NAVO-operatie in Macedonië. (DPA/AFP/ANP)