DEN HAAG - Minister Willem Vermeend (Sociale Zaken) heeft in een brandbrief aan de sociale partners een oproep gedaan eindelijk eens wat te gaan doen aan de steeds maar stijgende lonen en prijzen die er uiteindelijk toe zullen leiden dat de werkgelegenheid afneemt en de werkloosheid voor het eerst onder Paars oploopt.

De bewindsman heeft de brief geschreven met het oog op het voorjaarsoverleg dat de regering volgende week maandag met vertegenwoordigers van werkgevers en werknemers heeft.

Hij hoopt hen te overtuigen dat het zo niet langer meer kan, en dat ze de handen ineen moeten slaan om herhaling van de situatie van tien jaar geleden te voorkomen toen de lonen ten opzichte van het buitenland ook te hard stegen waardoor de concurrentiepositie verslechterde en de werkgelegenheid afnam.

Vermeend, zo blijkt uit zijn brief, voelt er niets voor om te gaan 'zwartepieten' over wie de hoofdschuldige is van de huidige loon- en prijsspiraal. Bovendien waren de loonstijgingen tot nu toe volgens hem wel begrijpelijk gezien de tekorten op de arbeidsmarkt.

Toch acht hij nu een gemeenschappelijke actie van regering, werknemers en werkgevers nodig met het oog op het jaar 2002. Voor dit jaar zijn immers de meeste cao's al afgesloten. Die brengen een contractloonstijging met zich mee van 4,2 procent. Voor volgend jaar wordt een verhoging voorzien van 3,9 procent. Die veronderstelling is gebaseerd op cao-afspraken voor 12 procent van de werknemers.

Omdat het lang duurt voordat loonmatiging tot een herstel van de groei leidt, moeten volgend jaar de cao-loonstijgingen volgens Vermeend lager uitvallen. Dat kan volgens hem ook omdat in dat jaar de inflatie die in april 4,9 procent bedroeg, wordt ingeschat op iets meer dan 3 procent.

Vermeend rekent in een bijlage van zijn brief de sociale partners voor dat in de periode 1997-2002 de loonkosten per eenheid product in de Nederlandse industrie 10 procent sterker zijn gestegen dan gemiddeld in de industrie van de andere eurolanden. Ten opzichte van de Duitse industrie verslechterde de concurrentiepositie in diezelfde periode met zelfs 16,4 procent. Hierdoor is de verbetering van de concurrentiepositie die dankzij de loonmatiging in de jaren 1987-1995 tot stand was gebracht, geheel verloren gegaan.

De te hoge loonstijgingen hebben zich tot nu toe niet vertaald in een grote winstafname van de bedrijven. Dat komt omdat de economie van de andere landen in het eurogebied ook kwakkelt waardoor zij van hun verbeterde concurrentiepositie nog geen profijt hebben kunnen trekken door de hoge dollarkoers, die de exportpositie naar de landen buiten het eurogebied heeft verbeterd.

Maar zodra de dollar weer gaat zakken en de groei in de andere EU-landen weer aantrekt, kan de Nederlandse economie wel degelijk in een moeilijk vaarwater terechtkomen, waarschuwt de minister de sociale partners.

zoek naar gerelateerde artikelen

ma 11 juni 2001