AMSTERDAM - Je moet het ijzer smeden als het heet is. En heet zal het wel worden tijdens de cao-onderhandelingen voor de metaal- en elektrotechnische industrie (metalektro) die morgen beginnen. Jan Berghuis van FNV Bondgenoten is teleurgesteld over het bod van de werkgevers die voor dit jaar geen cent loonsverhoging voor de sector in petto hebben. Berghuis eist 3% erbij over negen maanden. "Dat is vissen in een lege vijver", vindt voorzitter Arie Kraaijeveld van werkgeversorganisatie FME-CWM.

Het gaat niet goed in de grootmetaal. De arbeidsinkomensquote (aiq) van 93% - het gedeelte van de bedrijfskosten dat aan lonen wordt besteed - is historisch hoog. "Dat cijfer is natuurlijk heel ernstig, maar het is deels te verklaren doordat ondernemingen personeel in dienst houden ondanks de dip in de economie. Er is nog steeds een krapte op de arbeidsmarkt en bedrijven zijn bang hun goede vaklui kwijt te raken. Maar volgens economen is het herstel in zicht", zegt Berghuis. "De vraag is alleen wanneer. Zeker niet eerder dan in 2003", dient Kraaijeveld hem desgevraagd van repliek.

Arie Kraaijeveld

De productie en omzet in de metalektro zal dit jaar lager uitkomen dan het jaar ervoor, zo blijkt uit onderzoek van het Centraal Planbureau (CPB). Volgens het rapport zal het herstel in 2002 licht inzetten, maar zullen de gevolgen ervan pas in 2003 merkbaar zijn. In dat jaar, zo is de verwachting, zal weer winst worden gemaakt. Ook zal de arbeidsproductiviteit toenemen, maar wel ten koste van werkgelegenheid. En dat terwijl in de afgelopen anderhalf jaar al 20.000 banen in de metalektro zijn verdwenen.

"Maar er zijn ook bedrijven in de sector die het goed doen en ook de afgelopen jaren goede winsten hebben geboekt", zegt Berghuis. "Vooral hightechbedrijven die niet op loonkosten hoeven te concurreren met het buitenland draaien goed genoeg. Bij elektronicabedrijven zoals oud-Philips-ondernemingen die componenten produceren, gaat het minder." De cao-onderhandelaar vindt een looneis van 3% voor negen maanden realistisch, zeker gezien de inflatieverwachting van 3,25%.

Volgens Kraaijeveld is deze looneis een miskenning van de werkelijkheid. "Het is net alsof je hard op een file afrijdt en nog even wacht met remmen. Dat is wat de bonden doen. De gevolgen laten zich raden. Onze sector is het hardst getroffen door het instorten van de telecom- en internetbranche. Er is geen sector waar wij niet aan leveren. Als KPN de investeringen terugdraait, hebben bedrijven die telefooninstallaties maken, een probleem."

zoek naar gerelateerde artikelen

wo 24 april 2002