AMSTERDAM - Na drie achtereenvolgende kwartalen met forse verliezen is Philips weer uit het dal aan het klimmen. Het elektronicaconcern verraste gisteren de financiële wereld door over de eerste drie maanden van dit jaar een nettowinst van €9 miljoen te rapporteren. "Het ergste ligt achter ons", verklaarde een voorzichtig optimistische topman Jan Hommen.

Philips-topman Jan Hommen (Eigen foto)

Philips leed vorig jaar door de afkoelende wereldeconomie en de crisis in de pc- en telecomsector een recordverlies van €2,6 miljard. Hommen heeft in het eerste kwartaal van 2002 echter gemerkt dat vooral de Amerikaanse economie weer begint aan te trekken.

Voor Philips betekent dit meer afzet van onderdelen voor computers, mobiele telefoons, televisies en overige elektronica. De verkoop van dvd-spelers en televisies verbetert eveneens, zo liet de 'financiële rekenmeester' van Philips weten.

Met name de divisies Componenten en Halfgeleiders profiteren van deze ontwikkeling. De omzet van Halfgeleiders was in de eerste drie maanden van 2002 ruim 7% hoger dan in het laatste kwartaal van vorig jaar, dat vanwege Kerstmis traditioneel juist een sterk kwartaal vormt voor Philips. Ook de marges van beide divisies verbeterden ten opzichte van het vorige kwartaal.

Hommen denkt dat de groei zich in het lopende kwartaal blijft voortzetten. Bij zowel Componenten als Halfgeleiders komt namelijk een toenemend aantal orders binnen. De bezettingsgraad van Philips' chipfabrieken ligt momenteel op 50%. Daarmee is dit peil in nauwelijks twee maanden met 5 procentpunten gestegen. Pas bij een bezettingsgraad van ruim 60% wordt winst geboekt.

Niettemin voorspelt Hommen dat heel Philips ook dit kwartaal winst gaat boeken. Verder blijft hij vasthouden aan de verwachting dat de elektronicagigant over heel 2002 in de 'zwarte cijfers' blijft. De financieel topman voegt daaraan toe dat er dit jaar een omzetgroei van maximaal 9% wordt behaald. Hij wil echter geen extreem positieve voorspellingen doen. "Er zijn veel factoren waar we geen invloed op hebben."

Het voorzichtig optimistische geluid van Philips viel goed in de smaak op de financiële markten. Het aandeel sloot gistermiddag op de Amsterdamse effectenbeurs 7,7% hoger op €34,78.

Vrijwel niemand had er rekening mee gehouden dat Philips het eerste kwartaal met een positief resultaat zou afsluiten. De winst van €9 miljoen is echter geflatteerd doordat de onderneming dit jaar voor het eerst rapporteert onder Amerikaanse boekhoudregels (ook wel US GAAP genoemd). Onder Nederlandse boekhoudregels zou Philips het afgelopen kwartaal in plaats van winst juist een nettoverlies van €91 miljoen hebben geleden.

Het verschil tussen het Amerikaanse en het Nederlandse boekhoudstelsel ligt in de behandeling van goodwill. In het Nederlandse systeem wordt de goodwill in principe elk kwartaal afgeschreven. In de Verenigde Staten dient aan het einde van elk jaar te worden onderzocht of de post goodwill die op de balans staat, nog overeenkomt met de werkelijkheid. Als dat niet zo is, moet een last worden genomen voor het in één keer afboeken van (een deel van) de goodwill.

Vermoedelijk zal Philips hierdoor eind 2002 nog een aanzienlijke last voor de kiezen krijgen. Vorig jaar heeft het concern in totaal voor €583 miljoen aan goodwill afgeschreven. Hommen gaf gisteren al aan dat als de beurskoers van Vivendi Universal op het huidige niveau blijft, Philips eind dit jaar ruim €600 miljoen zal moeten afboeken op zijn belang in het Franse mediaconcern.

Naast Amerikaanse boekhoudregels heeft Philips het eerste kwartaal ook met een kleine winst kunnen afsluiten door 2,75 miljoen aandelen ASML te verkopen. Deze transactie heeft €67 miljoen opgeleverd, waardoor het kwartaalresultaat net in de zwarte cijfers is geëindigd. Volgens analist Bert Maes (Delta Lloyd Securities) is dit waarschijnlijk niet toevallig gebeurd. "Winst staat nu eenmaal mooier dan verlies."

De bezuinigingsoperatie die Philips vorig jaar is gestart, loopt op schema. Volgens Hommen zijn de kosten op jaarbasis al met €130 miljoen verlaagd. Nu wordt bij Philips gezocht naar andere posten waarop bezuinigd kan worden, zodat de kosten structureel met €350 miljoen per jaar omlaag kunnen. "Het laaghangende fruit is binnengehaald", sprak Hommen beeldend. "Nu moeten we wat hoger gaan reiken. Dat is iets gecompliceerder."

zoek naar gerelateerde artikelen

wo 17 april 2002