DEN HAAG - Door de val van het kabinet wordt de deelname van Nederland aan de ontwikkeling van het nieuwe gevechtsvliegtuig de Joint Strike Fighter (JSF) zeer ernstig bedreigd. De PvdA wil niet meer stemmen over het kabinetsvoorstel om mee te doen met de bouw van de straaljagers.
In de PvdA was veel kritiek op het kabinetsvoorstel om 858 miljoen euro uit te trekken voor de JSF. Het bedrijfsleven rekent bij de JSF op grote orders. PvdA-fractieleider Melkert steunde het kabinet maar het was uitgesloten dat zijn fractie als een man achter hem was gaan staan.
De PvdA was vooral kritisch over de financiële onderbouwing. Maandag echter stuurde de industrie nog een brief aan fractievoorzitter Melkert met de verzekering dat de bedrijven aansprakelijk zijn voor de financiële risico's die de PvdA bespeurde. Deze brief is gisterochtend niet door de fractie besproken.
De Tweede Kamer had gisteren over de JSF moeten oordelen maar dat ging niet door vanwege de val van het kabinet. Gebruikelijk is dat de Tweede Kamer na de ontslagaanvraag van een kabinet geen voorstellen meer behandelt die 'controversieel' zijn. Over wat precies 'controversieel' is beslist de Kamer vandaag. Het is niet voldoende dat slechts een partij iets controversieel noemt, maar de mening van een grote minderheid weegt wel zwaar.
Nu de PvdA heeft besloten het JSF-besluit tot controversieel te bestempelen is er zelfs een Kamermeerderheid die niet meer wil stemmen over de moties daarover.
Formeel kan staatssecretaris Van Hoof (Defensie) alsnog de overeenkomst met de Amerikanen ondertekenen als de Kamer het niet tegenhoudt. Politiek gesproken is dit echter zeer ongebruikelijk, al vinden VVD en CDA dat het JSF-plan gewoon kan doorgaan.
GroenLinks, fel tegen de deelname aan JSF, vindt het "onzorgvuldig" om alsnog de JSF-overeenkomst te tekenen omdat het kabinet om instemming van de Kamer heeft gevraagd. Ook de ChristenUnie die juist voor de JSF is vindt dat doorgaan zonder instemming van de Kamer niet kan.
Door de kabinetscrisis is het bijvoorbeeld ook onduidelijk of gasboringen in de Waddenzee en de Biesbosch onmogelijk worden gemaakt en of minister Brinkhorst zich nog moet verantwoorden voor de aanpak van de mkz-crisis. .
Daarnaast heeft het gevoelige kabinetsstandpunt over de toekomst van de wao ineens veel minder gewicht gekregen. De coalitiepartijen hebben door de val van het kabinet hun handen vrij, waardoor de kwestie vrijwel zeker doorschuift naar de kabinetsformatie.
![[terug]](/krant/logos/terug.omlaag.gif){kind=small}