AMSTERDAM - Niet alleen minister De Grave, maar ook premier Kok en het hele kabinet nemen de verantwoordelijkheid voor het Srebrenica-drama zeer zwaar op. Dat heeft de minister-president gisteren gezegd na afloop van de ministerraad.

(Foto: ANP)

Premier Kok wilde zich niet wagen aan een voorspelling dat het kabinet blijft zitten of niet. Volgende week trekt het kabinet conclusies. "Iedere speculatie is voorbarig, maar het is ook weer niet zo erg dat we volgende week beslissen of we verder gaan", zei hij.

Gisteren werd bekend dat De Grave zwaar tilt aan zijn staatsrechtelijke verantwoordelijkheid voor de fouten van zijn voorgangers over Srebrenica en rekening houdt met aftreden.

In het rapport van het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie van woensdag staat harde kritiek op het kabinetsbesluit van 1993 om het Dutchbat onvoorbereid en zonder voorwaarden naar Srebrenica te sturen.

Ook zegt het Niod dat De Graves voorganger Voorhoeve op het verkeerde been is gezet doordat de landmachttop informatie voor hem achter hield. De Grave heeft echter in de kabinetsvergadering niet zijn portefeuille ter beschikking gesteld, zei hij zelf na afloop met nadruk.

Naar verluidt is er door de collega's van De Grave indringend op hem ingepraat om niet op te stappen, omdat dit onvermijdelijk tot het vertrek van premier Kok en daarmee het hele kabinet zou leiden. De Grave is hier niet helemaal ongevoelig voor, maar ziet nog steeds een groot politiek probleem voor zichzelf.

Premier Kok noemde de commotie die gisteren ontstond over de positie van De Grave "overdreven". Volgens de minister-president vraagt "de hele ploeg" zich af hoe de verantwoordelijkheid moet worden genomen, en niet alleen de minister van Defensie.

"De Grave is niet de enige die zich dat afvraagt. Voor mij geldt dat ook, de afweging of we de verantwoordelijkheid kunnen dragen of niet".

Minister Pronk (Milieu) heeft tijdens het kabinetsberaad zijn excuses aangeboden voor zijn uitspraken van twee weken geleden dat de politiek in Srebrenica heeft gefaald. "Pronk is voor de muziek uitgelopen", aldus een boze Kok, die vooruitlopend op het Niod-rapport nog zo had afgesproken dat alle ministers hun mond zouden houden. Pronk reageerde gisteren verongelijkt: "Als je antwoord geeft op vragen van journalisten of niet, het is ook nooit goed."

Kok staat nog steeds volledig achter de benoeming van oud-minister Van Kemenade tot minister van Staat, een hoge eretitel die maar aan weinigen is voorbehouden. In het Niod-rapport staat zware kritiek op Van Kemenade omdat hij in 1998 de doofpottactieken van de landmachttop niet aanroerde. Volgens Kok heeft Van Kemenade in zijn hele loopbaan grote verdiensten gehad.

Het kabinet komt volgende week vrijdag met een definitieve reactie op Srebrenica. Uitgerekend op dezelfde dag komt de commissie-Franssen met een advies over de structuur van de militaire top en de vraag of de huidige Chef Defensiestaf een opperbevelhebber moet worden. Volgens Franssen, de VVD-commissaris van de Koningin in Zuid-Holland, wordt dat een 'evenwichtig' advies, "niet geschreven vanuit welke politieke invalshoek dan ook."

zoek naar gerelateerde artikelen

za 13 april 2002