door Dominique Weesie UTRECHT - De Nederlandse Spoorwegen gaan de conducteur van de trein halen. Volgens het spoorbedrijf worden de kaartjesknippers overbodig als gevolg van de invoering van de landelijke chipkaart voor het openbaar vervoer.

De NS verwacht nog voor 2010 ruim honderd grote stations in ons land van toegangspoortjes te hebben voorzien. Alleen reizigers met een geldig plaatsbewijs komen straks nog het perron op.

Hierdoor wordt de rol van conducteur op veel lijnen overbodig, zo denkt de NS-directie, die vandaag het personeel van het nieuwe plan, 'Reisgids naar de toekomst' genaamd, op de hoogte zal brengen.

De landelijke OV-chipkaart wordt waarschijnlijk in de bankpas geïntegreerd. Hierover lopen inmiddels verregaande onderhandelingen met de banken. De reiziger hoeft straks alleen nog maar tijdens het in- en uitstappen zijn chipkaart langs een elektronisch toegangspoortje te halen. De reiskosten worden dan automatisch afgeschreven, terwijl zwartrijders op uiterst eenvoudige wijze kunnen worden geweerd.

De NS verwacht op deze manier ruim 90 procent van de reizigers te kunnen controleren. Als gevolg van dit nieuwe systeem zijn er duizenden conducteurs minder nodig voor de kaartcontrole in de treinen zelf. Volgens NS kan straks worden volstaan met zogenoemde vliegende brigades.

Om muiterij te voorkomen biedt de NS-directie de conducteurs tot 2010 een garantie op werk en inkomen. De NS-top merkt hierbij wel op dat de inhoud van hun werk zal veranderen. Gedacht moet worden aan andere servicetaken, zoals het verstrekken van informatie en assisteren van reizigers op de perrons.

"In het ergste geval zouden er duizenden arbeidsplaatsen verdwijnen. En dan nog kan ik iedereen die wil blijven een werkplek bij NS-reizigers garanderen. Mits ze bereid zijn zich flexibel in te zetten. Zo niet, dan niet", aldus een strijdlustige NS-directeur Pamela Bouwmeester in het interne personeelsblad De Koppeling.

Met het nieuwe plan dreigt de inmiddels nieuwe NS-directie opnieuw in keiharde aanvaring te komen met het 7500 man sterke rijdend personeel. Vorig jaar ging het spoor dagenlang plat omdat het personeel zich verzette tegen het zogenoemde rondje om de kerk. Met dit plan wilde de NS-top het personeel meer aan één regio binden. Dit tot woede van de werknemers, die vonden dat hun baan als conducteur of machinist werd aangetast. Met het vandaag te presenteren plan dreigt zelfs het beroep conducteur helemaal te worden opgeheven.

Volgens een NS-zegsman is echter uit eerder onderzoek gebleken dat juist de onzekerheid over hun baan groot is onder het personeel. "Met die garantie op werk tot 2010 nemen wij die onzekerheid weg."

FNV Bondgenoten is blij met de duidelijkheid en de garantie op werk tot 2010, al noemt de bond de aantallen waarmee de NS nu schermt "schokkend hoog". FNV-bestuurder Andries van den Berg: "Je praat over eenderde van alle mensen, zo'n 2000 mannen en vrouwen. We gaan dan ook uitgebreid met onze achterban over deze plannen praten."

Reizigersorganisatie Rover is pertinent tegen de plannen. "De conducteur heeft een sociale en servicegerichte functie en moet er bovendien op toezien dat reizigers zich gedragen", aldus woordvoerder R. Spithorst, die stelt dat als NS het plan doorzet, het treinkaartje fors goedkoper moet worden. "Dat lijkt ons logisch, omdat ongeveer de helft van de kosten van een kaartje bestaat uit loonkosten voor de conducteur."

zoek naar gerelateerde artikelen

vr 12 april 2002