AMSTERDAM - De Enron-affaire zal dit jaar ook nadreunen in het Nederlandse bedrijfsleven, zo verwacht de Amerikaanse bestuurdersaansprakelijkheidsverzekeraar Chubb. De verzekeringsmaatschappij voorziet dat accountants in ons land de boekhoudregels aanzienlijk strikter gaan toepassen dan voorheen en zelfs jaarrekeningen met terugwerkende kracht zullen wijzigen. "Wij houden er serieus rekening mee dat deze maatregelen tot schadeclaims gaan leiden", aldus directeur Clemens Nieuwenstein van Chubb.
Chubb Nederland, onderdeel van de grootste bestuurdersaansprakelijkheidsverzekeraar ter wereld, geeft een toelichting op een nieuwe trend in het bedrijfsleven: accountingfraud. De gevolgen van zulk 'creatief boekhouden' komen vandaag aan de orde tijdens een studiedag van de verzekeraar over het toenemend aantal claims dat beleggers deponeren bij beursgenoteerde ondernemingen.
Met het omvallen van energiereus Enron en de verwijtbare rol die huisaccountant Arthur Andersen daarbij speelde, blijken accountants plotseling een stuk minder betrouwbaar en onafhankelijk dan hun imago aanvankelijk deed geloven. De boekhouding biedt een ongekende reeks van mogelijkheden om recht te buigen wat krom is; een walhalla voor advocaten die gedupeerde beleggers terzijde staan. Nee, accountants zelf heeft Chubb niet in de boeken, zegt directeur Nieuwenstein met hoorbare opluchting in zijn stem. De aansprakelijkheidsverzekeraar blijft daarom gespaard voor vergoeding van een vloedgolf van schadeclaims zoals die bijvoorbeeld Arthur Andersen momenteel overspoelen. Echt gerust is de verzekeraar evenwel niet. Chubb verzekert ook in ons land (commissarissen en bestuurders van) een groot aantal beursgenoteerde bedrijven waar het tot schadeclaims zal komen zodra mocht blijken dat er met de boekhouding is geknoeid.
En volgens Nieuwenstein, die bij Chubb verantwoordelijk is voor aansprakelijkheidsverzekeringen in de Benelux en Scandinavië, zijn ook Nederlandse accountants in de afgelopen jaren creatief omgegaan met boekhoudregels. "Zij zullen zich als gevolg van de Enron-affaire in dit boekjaar veel strikter opstellen bij de goedkeuring van jaarrekeningen dan voorheen. Zie maar hoe er momenteel al wordt geschoven met goodwill en beleggingsopbrengsten. Ik sluit niet uit dat dit tot claims gaat leiden. Zeker als die striktere opstelling tot bijstelling van eerdere rapportages leidt."
Vooral Nederlandse bedrijven die tevens een notering in de VS hebben, kunnen in zo'n situatie op een ware veldslag rekenen. "Daar zitten gespecialiseerde advocaten klaar om zich namens groepen van gedupeerde aandeelhouders op beursgenoteerde ondernemingen te storten", weet Nieuwenstein. Volgens algemeen-directeur Bert van der Vossen is Chubb vooral om die reden terughoudend in het accepteren van bedrijven met activiteiten in de VS.
Maar in Nederland neemt eveneens het aantal juridische acties toe dat beleggers ondernemen tegen bedrijven. "Ook hier wordt steeds vaker door advocaten en belangenverenigingen het internet gebruikt om gedupeerden te organiseren. Je sluit je aan bij een juridische actie door middel van één klikje op een button."