buitenland AMSTERDAM - De Israëlische premier Ariel Sjaron heeft gisteren voor de derde keer de Amerikaanse president George Bush tegen de haren ingestreken door zijn telefonische oproep tot directe terugtrekking van de Palestijnse Westoever gedeeltelijk in de wind te slaan. De tijd dringt want donderdagavond arriveert de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Colin Powell, in een poging het geweld te keren. De VS zijn Israëls belangrijkste geldschieter.

Het Israëlische leger vertrok weliswaar uit Qalqilya en Tulkarem op de Westoever, maar omsingelde de steden direct als in een houdgreep en veroverde elders op de Westoever nieuw terrein, zoals een deel van Nabloes. Met behulp van F16's werden raketten afgevuurd op de Oude Stad. In een reactie op verlies op van 13 Israëlische reservisten tijdens heftige strijd in het vluchtelingenkamp Jenin op de Westoever zei Sjaron "te blijven vechten tot het regeringsbesluit om alle terroristische infrastructuur te ontmantelen, is voltooid".

Voorbereid op een plotselinge aanval trekt een Israëlische patrouille door de oude wijk van Bethlehem. (Foto: EPA)

Sjaron verdedigde de massale aanval op Palestijnse steden als zijn antwoord op de "moorddadige gekte die zich meester heeft gemaakt van onze Palestijnse buren". Hij beschuldigde Arafat ervan leiding te geven aan een regime van terreur, dat Israël zal ontmantelen. Als de operatie is voltooid, zal Israël zich terugtrekken achter bufferzones op de Westoever, aldus Sjaron. Voorwaarde is dat de leiding over de steden in handen is van verantwoord Palestijns leiderschap. Sjaron suggereerde geen zaken meer te doen met Arafat en andere leden van de Palestijnse Autoriteit. De Palestijnse minister Saeb Erekat reageerde woedend dat "Sjarons doel vanaf het begin is geweest de Palestijnse Autoriteit te ontmantelen".

Het verlies van 13 soldaten op één dag is de grootste klap die het Israëlische leger sinds het begin van de tweede Palestijnse intifada, 18 maanden geleden, te verwerken kreeg. Het drama vond plaats in het vluchtelingenkamp van Jenin, waar veel Palestijnse militanten hun toevlucht hebben gezocht. Enkele honderden van hen waren door het Israëlische leger samengedreven, terwijl helikopters dekking gaven aan de grondtroepen. Toen reservisten een gebouw binnengingen, waren heftige bomexplosies te horen. Soldaten die te hulp schoten werden onder vuur genomen door Palestijnse schutters, die zich op omringende daken hadden verscholen. Volgens de Israëlische radio bevatten de gebruikte bommen meer dan 100 kilo springstof. Negen Israëlische soldaten raakten gewond.

Usaid Khalid huilt het uit als hij in een moskee in Nabloes het stoffelijk overschot van zijn broer vindt. (Foto: AP)

De Palestijnse militanten die vastzitten in Jenin zijn volgens inwoner en Hamasactivist Jamal Abdel Salam vastberaden door te vechten. "Ze gaan liever dood dan zich over te geven. Ze hebben me gevraagd voor hun gezinnen te zorgen", aldus Salam.

De Israëlische mensenrechtenorganisatie Bond voor Burgerrechten zei dat tientallen Palestijnse lijken op hopen in de straten van Jenin liggen. In een klacht aan de Israëlische minister van Defensie, Ben-Eliezer, zegt de organisatie dat het leger ernstige schendingen van de mensenrechten begaat in het kamp, onder meer door vernietiging van huizen waar de bewoners nog in zitten. Zij die het huis uitgaan om voedsel of water te zoeken worden door het leger beschoten, aldus de Bond.

Volgens de Israëlische minister Gideon Saar is de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Colin Powell, vrij om eind deze week een ontmoeting te hebben met de belegerde Palestijnse leider Jasser Arafat. "Dat is een Amerikaanse besluit, geen Israëlisch besluit", aldus Saar. Eerder gisteren werd bekend dat Israël Arafat toestemming geeft voorafgaand aan zijn ontmoeting met Powell overleg te voeren met zijn topadviseurs.

Powell zei gisteren dat de VS bereid zijn waarnemers naar het Midden-Oosten te sturen om een toekomstig vredesakkoord te bewaken. Amerikaanse deelname aan een waarnemersgroep is een voorwaarde voor de Egyptische president Moebarak en andere Arabische leiders om deel te nemen aan het vredesproces.

zoek naar gerelateerde artikelen

wo 10 april 2002