door Willem Kool LONDEN - Ierland zal samen met Noorwegen alle mogelijke diplomatieke en juridische stappen ondernemen om de Britse regering te dwingen de opwerkingsfabriek in Sellafield te sluiten. Het nucleaire complex aan de Ierse Zee in het noordwesten van Groot-Brittannië is volgens Ierland en Noorwegen gevaarlijk en een te gemakkelijk doelwit voor terroristen. Een mogelijke aanslag zou naar hun mening tot een enorme catastrofe kunnen leiden.

Een van de voorgedrukte kaarten die boze Ieren naar de Britse Premier Tony Blair kunnen sturen. (Foto: EPA)

"Wij kunnen niet toestaan dat deze situatie blijft bestaan. Dit is een daad van opperste arrogantie", zei de Ierse minister Joe Jacob van Energie deze week in Londen. Hij ging op de internationale persclub FPA in debat met de Britse staatssecretaris Brian Wilson van Energiezaken om nogmaals op sluiting te hameren.

Jacob wees met de internationaal befaamde atoomgeleerde professor Frank Barnaby, die onder meer colleges gaf aan de Amsterdamse Vrije Universiteit, met name op het gevaar van terroristische aanslagen op de opwerkingsfabriek aan de Ierse-Zeekust, hemelsbreed 250 kilometer van Ierland.

"De mensen in Ierland zijn erg bezorgd. Velen slapen slecht. De zee is vervuild met radioactief afval. Dat is een feit. De milieu- en veiligheidsrisico's zijn onacceptabel", zei de Ierse minister.

Professor Barnaby gooide er een schepje bovenop en stelde dat van de zogenaamde MOX-brandstofstaven die in de opwerkingsfabriek van Sellafield worden vervaardigd, heel simpel kernwapens kunnen worden gemaakt. "Een tweedejaars student scheikunde kan via openbare literatuur op het internet heel eenvoudig het plutonium van de staven scheiden en gebruiken voor productie van wapens, waarmee hele steden kunnen worden vernietigd", aldus Barnaby. Hij wees erop dat sinds de aanslagen van 11 september in de VS het onmogelijke mogelijk blijkt.

"Commerciële lijnvluchten gaan vlak langs Sellafield. Als terroristen daar een vliegtuig overnemen, kan deze zich zo op de fabriek storten. Hiertegen is geen bescherming mogelijk. Zulke risico's zijn onverantwoord", aldus Barnaby.

De Britse staatssecretaris Wilson zei dat het allemaal zo'n vaart niet loopt. "Deze rampscenario's zijn hypothetisch. De veiligheid van Sellafield is optimaal. Ook tegen terroristische aanslagen." Hij werd daarin bijgevallen door energiedeskundige ir. Peter Beck, die de continue bangmakerij onterecht noemde.

De opwerkingsfabriek, waar gebruikt plutonium en uranium worden omgezet in MOX-staven als brandstof voor kerncentrales - is in 1996 opgeleverd, maar nooit geopend omdat er financiële problemen waren en door de directie sommige documenten waren vervalst.

Onlangs kreeg Groot-Brittannië van de Verenigde Naties (VN) toestemming om de omstreden opwerkingsfabriek, waar ook materiaal uit Nederland wordt behandeld, weer op te starten. Volgens de eigenares van de fabriek, British Nuclear Fuels (BNF), is de emissie van radioactief materiaal in zee sinds de jaren '70 drastisch gereduceerd.

De MOX-installatie zal volgens BNF en de Britse staatssecretaris Wilson zelfs helemaal geen schadelijke stoffen uitstoten. "Daar wordt streng toezicht opgehouden. Diverse wetenschappers onderschrijven de kritiek van de Ierse regering niet. Sluiting is een mooie slogan, maar deze gedachte gaat voorbij aan de problemen in de praktijk, waarbij het nodig is nucleair afval op te ruimen", sprak Wilson.

Actiegroepen in twee Ierse kustplaatsen beweren dat het aantal kankerpatiënten in deze plaatsen hoger is dan gemiddeld, wat het gevolg zou zijn van de vervuiling van de zee door Sellafield.

zoek naar gerelateerde artikelen

za 30 maart 2002