BEIROET - De Arabische wereld sloot gisteren opvallend de rijen tijdens de laatste dag van de top in Beiroet. Niet alleen schaarden alle landen zich achter het Saoedi-Arabische vredesplan voor het Midden-Oosten, maar ook het 'zwarte schaap' Irak werd weer omarmd.

Ibrahim al Doeri (links), afgevaardigde van de Iraakse regering, in gesprek met kroonprins Abdullah van Saoedie-Arabië. De Arabische wereld sloot Irak gisteren weer in de armen. (Foto: EPA)

Dat gebeurde letterlijk toen de Irakees Ibrahim al-Doeri onder applaus de Saoedische kroonprins Abdullah kuste. Het was behalve een teken van verzoening ook een signaal naar Washington. De Arabische top maakte er geen geheim van een Amerikaanse aanval op Irak af te keuren. Er werd zelfs een speciale alinea in de slotverklaring aan gewijd waarin werd gesproken van "een categorische afwijzing van een aanval op Irak".

Alle aandacht ging gisteren echter uit naar het vredesvoorstel van Abdullah, dat nu dus de officiële politiek is van de 22 landen van de Arabische Liga. De gedelegeerden overlegden tot op het laatste moment over de tekst van het vredesplan. Met name Syrië en Libanon lagen dwars.

Het potentiële breekpunt, de tekst over het recht op terugkeer van de Palestijnse vluchtelingen, werd omzeild. In de tekst is sprake van een "rechtvaardige oplossing voor het probleem van de Palestijnse vluchteling in overeenstemming met de VN-resolutie uit 1948." Daarin staat dat de vluchtelingen moeten kunnen terugkeren of schadeloos worden gesteld. Het laat in ieder geval wat ruimte voor onderhandelingen. Israël vindt massale terugkeer van de vluchtelingen en hun nazaten onaanvaardbaar.

Gemakkelijker liep het met de overige voorwaarden. Een Israëlische aftocht uit sinds 1967 bezet gebied (de Westoever, Gazastrook en de Golanhoogvlakte) en een Palestijnse staat met als hoofdstad Oost-Jeruzalem. Dat laatste werd nog eens benadrukt. Het zijn voor Israël nauwelijks verteerbare voorstellen. De eenheid van Jeruzalem als hoofdstad van de joodse staat wordt daarmee ondermijnd en geen enkele Israëlische regering is tot nu toe bereid geweest zich terug te trekken achter de grens van 1967. Men vreest dat een zo'n smalle strook land nauwelijks verdedigbaar is.

Volgens de Arabieren moet Israël die bezwaren maar inslikken. Benadrukt werd dat het om een allesomvattend plan gaat en dat de Arabische Liga niet van plan is over elk onderdeel apart te behandelen.

De meeste afgevaardigden toonden zich opvallend vriendelijk. De boodschap dat de Arabische wereld bereid is tot vrede diende duidelijk tot uiting te worden gebracht.

"Onze visie is dat Israël dezelfde relaties zal hebben met de Arabische wereld als wij onderling hebben. We kunnen zelfs samen gaan voetballen, Israëlische teams hoeven dan niet meer mee te doen aan de Europese competitie", aldus de Saoedi-Arabische minister van Buitenlandse Zaken, Al-Faisal.

zoek naar gerelateerde artikelen

vr 29 maart 2002