ROME - Het Vaticaan vreest voor de steeds slechter wordende gezondheid van paus Johannes Paulus II. Enkele prominente kardinalen hebben de kerkvader geprobeerd over te halen om af te zien van zijn ambt. Ze vrezen dat de ziekte van Parkinson, die steeds harder toeslaat, zelfs gevolgen kan hebben voor de hersenen van de kerkvader.

Het Vaticaan vreest voor de steeds slechter wordende gezondheid van paus Johannes Paulus II. (Foto: AP)

Maar de groep conservatieve kerkprinsen die zich zoveel zorgen maakt over de gezondheid van de paus, is misschien nog wel meer bezorgd over de recente uitspraken en gedragingen van de kerkvader, zegt de schrijver Vittorio Messori, die over veel contacten in het Vaticaan beschikt.

"Voor hen zijn bepaalde zaken van de paus onacceptabel, zoals het vragen van vergiffenis aan alles en iedereen, de interreligieuze bijeenkomsten in Assisi, het bezoek aan de synagoge en de moskee en het aandringen op de mensenrechten", aldus Messori. "Deze conservatieve kardinalen vechten voor het behoud van de traditie en vrezen dat de paus, als hij zich niet terugtrekt, met andere verrassingen komt."

Paus Johannes Paulus II moet steeds vaker afspraken in zijn agenda doorstrepen. Op Palmzondag was iedereen getuige hoe slecht de paus eraan toe was. De kerkvorst kon de mis zelf niet celebreren en moest haar overlaten aan kardinaal Camillo Ruini.

Aan het begin van het Heilige Jubeljaar 2000 had de voorzitter van de Duitse Bisschoppenconferentie kardinaal Karl Lehmann als eerste openlijk over de mogelijkheid van een terugtreden van de paus gesproken. Volgens Lehmann moest de paus "de moed hebben op te stappen" als zijn gezondheid het niet meer toeliet om verder de scepter over de rooms-katholieke kerk te zwaaien.

Velen vonden het een schandaal dat de progressieve Duitse bisschop zich zo had uitgelaten. Niet toevallig kreeg Lehmann de kardinaalshoed later pas in tweede instantie. Toch was een taboe doorbroken.

Dit keer zijn het volgens Messori echter de conservatieve kardinalen en bisschoppen die hopen dat de paus afstand neemt van zijn ambt.

De paus kan volgens het kerkrecht afstand doen van zijn ambt. Het canon 332, paragraaf 2 luidt: "Wanneer de paus afstand doet van zijn troon, is het een vereiste dat dit uit vrije wil geschiedt en alom wordt bekend gemaakt, niet echter dat het door iemand wordt aanvaard." Dat betekent in de praktijk dat het college van kardinalen het voor kennisgeving aanneemt, waarna ze een conclaaf vormt waaruit de nieuwe paus wordt gekozen.

In de praktijk is vrijwillige terugtreding nog nauwelijks voorgekomen. De eerste en enige tot nu toe was Paus Celestinus V en dat was reeds in 1294.

zoek naar gerelateerde artikelen

di 26 maart 2002