De tevreden drinker, van de Haarlemse genre-schilder Adriaen van Ostade, is een van de vijf doeken die verdwenen uit het Frans Halsmuseum. (Foto: ANP)

HAARLEM - Zonder dat hun een strobreed in de weg is gelegd, hebben inbrekers zondagavond kans gezien voor drie miljoen euro aan schilderijen uit het Frans Halsmuseum in Haarlem te roven. Het gaat om vijf 17e-eeuwse schilderijen van Jan Steen, Cornelis Bega, Cornelis Dusart en twee werken van Adriaan van Ostade.

Hoewel het museum van portiers en elektronische beveiliging is voorzien, moesten de bewakers bij het afgaan van het alarm volgens voorschrift op de komst van de politie wachten. Toen die na vijf minuten verscheen, waren de daders al gevlogen.

De criminelen kwamen het museumterrein aan de achterzijde binnen, door de spijlen van het beveiligingshekwerk te verbuigen. Vervolgens forceerden de daders een raam van het museum en liepen via een trap naar de Renaissancezaal. Om bij hun buit te komen vernielden de kunstrovers drie glazen deuren, waarna de doeken werden weggenomen uit een deel van het museum waar sinds kort een nieuwe opstelling staat.

Bij hun overhaaste vertrek lieten de rovers één schilderij, De Marskramer van Van Ostade, achter. De criminelen vertrokken door hetzelfde raam als waarlangs ze binnenkwamen. De politie kwam te laat om nog iets te kunnen doen.

Ook Kwakzalver op de jaarmarkt van Frans Hals werd meegenomen. (Foto: ANP)

De kunstwerken, die deel uit maakten van de nieuwe vaste opstelling van de collectiestukken van het museum, hingen sinds kort bij elkaar, verspreid over twee zalen. Alle gestolen werken verbeelden scènes uit het boerenleven en dateren uit de tweede helft van de zeventiende eeuw.

Van Jan Steen werd het bekende stuk Kwakzalver op de Jaarmarkt ontvreemd. Van zijn leermeester, de Haarlemse genreschilder Adriaen van Ostade namen de dieven twee werken mee; De Tevreden Drinker en De Kwakzalver. Verder werden het schilderij Voor de Herberg van Cornelis Bega, een leerling van Van Ostade, geroofd en Het Drinkgelag van zijn navolger Cornelis Dusart.

Voor de Herberg van Cornelis Bega werd ook door de dieven meegenomen uit het Frans Hals Museum. (Foto: ANP)

Afgezien van de geldwaarde, hebben de schilderijen ook een grote kunsthistorische waarde. De vijf kunstwerken gaven een goed beeld van de ontwikkeling van het boerengenre in de Nederlandse schilderkunst van de Gouden Eeuw. "Door deze brutale roof is er een flink hiaat in onze collectie ontstaan. Dat kunnen we heel moeilijk opvullen met ander werk uit onze verzameling", zegt Michiel Kersten van het Frans Hals Museum.

Het Frans Halsmuseum is een geliefd doelwit van criminelen. In 1988 gingen inbrekers er met de zilveren vergulde stadssleutels van Haarlem vandoor. Van de stadssleutels werden slechts enkele in stukken gezaagde delen teruggevonden.

In 1996 werd een schilderij van de 17e-eeuwse schilder Reynier Hals bij toeval door de Economische Controle Dienst bij een xtc-bende in Haarlem aangetroffen. Het werk vertegenwoordigt een waarde van 68.000 euro. In hetzelfde jaar werd een gouache van Karel Appel 's avonds rond half tien tijdens een inbraak gestolen.

De jongste kunstroof komt voor museumbeveiliger Jack Kantelberg van opleidingsbedrijf Best Alert College uit Best dan ook niet als een verrassing. "De beveiliging van musea in ons land is nog steeds onder de maat. Het aantal beveiligers dat met een gediplomeerde opleiding museumbeveiliging heeft, ligt onder de tien procent. Een rol pepermunt is in ons land beter beveiligd dan een doek in het Frans Halsmuseum", aldus Kantelberg.

zoek naar gerelateerde artikelen

di 26 maart 2002