DEN HAAG - Minister Jorritsma (Economische Zaken) wordt bij haar veelbesproken plannen om de regelgeving voor accountants drastisch te wijzigen in de wielen gereden door de meerderheid van de Tweede Kamer, waaronder haar eigen partij de VVD. De Kamer wil in tegenstelling tot Jorritsma dat de titel van accountant voor alle beroepsbeoefenaren - en niet alleen voor een klein gedeelte - wettelijk beschermd blijft. Bovendien moeten accountants die voor het midden- en kleinbedrijf (mkb) werken controle- en adviestaken kunnen blijven uitoefenen. Jorritsma wil deze taken juist grotendeels scheiden. "We moeten het de klanten van de accountants, zoals de bakker of slager op de hoek van de straat, niet al te moeilijk maken'', aldus VVD-woordvoerder Van Baalen.
Ook twijfelt de Kamer hevig aan het voornemen van Jorritsma om voor accountants een nieuwe, onafhankelijke toezichthouder op te richten. Deze nieuwe toezichthouder krijgt wat Jorritsma betreft de status van 'zelfstandig bestuursorgaan'. Momenteel berust het toezicht als publiekrechtelijk onderdeel bij de beroepsorganisaties Nivra en NOvAA.
De PvdA is het wat dit punt betreft met Jorritsma eens, maar VVD en CDA werken aan een alternatief waarvoor zij deze week een Kamermeerderheid proberen te krijgen. VVD en CDA vinden een nieuwe toezichthouder helemaal niet nodig en zijn van plan de publiekrechtelijke taken bij de Nivra en NOvAA te houden. Een alternatief kan zijn dat deze taken worden ondergebracht bij de Stichting Toezicht Effectenverkeer (STE) of de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa).
Maar VVD en CDA vrezen dat de werkterreinen van deze clubs daardoor wel erg groot zullen worden. "Er is geen behoefte aan een drastische verandering in het toezicht'', aldus Van Baalen. "Wat goed functioneert, moet je niet aanpakken.''
Jorritsma wil de wettelijke titelbescherming alleen nog maar laten gelden voor een nieuwe categorie, namelijk de 'certificeringsbevoegde' accountant. Dit zijn accountants die de wettelijke controles op jaarrekeningen mogen uitvoeren. De minister van EZ stelt wat Jorritsma betreft de beroepsregels vast waaraan deze accountants moeten voldoen. Voor alle overige taken van accountants wordt de titelbescherming opgeheven, om zo de concurrentie in de markt te bevorderen. "Dit betekent dat iedereen zich accountant mag noemen en dat is te gek'', aldus Van Baalen. Net als CDA en PvdA vindt de VVD dat alle accountants recht hebben op wettelijke titelbescherming.
Een ander heikel punt is de door Jorritsma gewenste scheiding tussen controle- en adviestaken van accountants. Deze discussie is actueel geworden door een reeks affaires met grote accountantskantoren in de Verenigde Staten, met energiereus Enron als ultiem dieptepunt. Daar gingen de accountants van Arthur Andersen flink over de schreef. De Europese Commissie heeft bepaald dat een strikte scheiding tussen controle- en adviestaken niet echt nodig is, zolang er scherpe regels zijn die misbruik van kennis en gegevens voorkomen. Jorritsma neemt dit standpunt over, maar heeft wel bepaald dat accountants via een 'onafhankelijkheidstoets' moeten aantonen dat hun onafhankelijkheid niet in gevaar wordt gebracht. Uitzondering hierop zijn bedrijven waar de wettelijke jaarrekening verplicht is en waar accountants de financiële administratie doen. Daar is het niet meer toegestaan adviestaken uit te voeren, aldus Jorritsma.
De Kamer vindt deze regels veel te onduidelijk en bovendien moeilijk uitvoerbaar voor het mkb. "We moeten het voor het mkb simpel houden. Kleine en middelgrote ondernemers hebben zelf vaak behoefte aan advies van hun accountant'', aldus Van Baalen en zijn CDA-collega De Haan. "Daarom moet de scheiding tussen controle- en adviestaken alleen gelden voor grote bedrijven.'' PvdA-zegsman Hindriks kijkt genuanceerder naar dit onderdeel van Jorritsma's plannen. Hij meent dat de scheiding tussen de 'gewone' dienstverlening van de accountants - de financiële administratie - en de controletaken broodnodig is. Maar Hindriks vindt dat adviestaken tot op zekere hoogte wel naast de administratieve diensten mogen worden vervuld. De hoeveelheid toegestane adviestaken moet volgens de PvdA worden gerelateerd aan de omzet die een accountant bij een cliënt haalt. "In het mkb is het heel redelijk dat een accountant de helft van zijn omzet bij een klant uit adviestaken haalt'', aldus Hindriks.
De Tweede Kamer probeert deze week een aantal moties voor te bereiden waarin de bijstellingen op Jorritsma's plannen zijn vastgelegd. Volgende week kruist de Kamer de degens met de minister.
![[terug]](/krant/logos/terug.omlaag.gif){kind=small}