buitenland AMSTERDAM - Tijdens een herdenking op het Witte Huis van de terreuraanslagen in New York en Washington precies een half jaar geleden, heeft president Bush nog eens beklemtoond dat de Verenigde Staten voorop blijven gaan in de strijd tegen het internationale terrorisme.

|
De Amerikaanse vice-president Cheney (r.) staat met de Britse premier Blair de pers te woord in hun onderhoud in Londen. (Foto: AP)
|
De Amerikaanse president werd daarin gesteund door de Britse premier Tony Blair. Vice-president Dick Cheney kreeg in Londen de verzekering dat de VS kunnen blijven rekenen op Groot-Brittannië, ook als het gaat om een verbreding van de wereldwijde strijd tegen het terrorisme, waarop Bush in zijn toespraak in Washington de nadruk legde.
Ook in Brussel gaven de EU-ministers van Buitenlandse Zaken een verklaring uit waarin zij opnieuw verklaarden dat zij achter de Verenigde Staten staan. "De terreurdaden zijn een aanslag op ons allen", aldus de verklaring van de Europese Unie.
De toespraak van president Bush ter nagedachtenis van de aanslagen van 11 september liet niets aan duidelijkheid te wensen over. "Iedere terrorist moet het leven leiden van een internationale voortvluchtige, zonder een plaats om zich te organiseren, te vestigen of te verbergen, zonder overheden waarachter zij zich kunnen verschuilen, zelfs zonder een veilige slaapplaats", aldus Bush. De Amerikaanse president zei ook dat de intensieve campagne die nu in de bergen in het oosten van Afghanistan wordt gevoerd, niet de laatste zal zijn. Want ook landen die massavernietigingswapens bezitten of ontwikkelen zullen niet door de VS worden getolereerd. "Dergelijke wapens in handen van terroristen leiden tot onderdrukking, volkerenmoord en chaos."
Aan de vooravond van zijn tournee langs Israël, Turkije en negen Arabische landen sprak de Amerikaanse vice-president Dick Cheney in de Britse hoofdstad met Blair over de volgende stappen in het antiterreuroffensief, waarbij mogelijk Irak een van de doelwitten is.
De verwachting is dat Cheney een harde lijn tegen Irak voor zal staan en mogelijk het omverwerpen van het regime van Saddam Hoessein zal bepleiten. Ook het Israëlisch-Palestijnse conflict staat op de agenda in zijn gesprekken met de Arabische leiders. Hoewel die de Amerikaanse strijd tegen de Taliban en Al-Qaeda in Afghanistan vrijwel unaniem steunen, zijn ze tegen een aanval op Irak. Dat land maakt zich volgens de VS mogelijk schuldig aan de productie van massavernietigingswapens.
"Ieder land in onze coalitie moet de groeiende dreiging van terreur op catastrofale schaal, terreur gewapend met biologische, chemische of nucleaire wapens, serieus nemen", aldus Bush, die het woord voerde in de tuin van het Witte Huis, waarvoor ruim duizend gasten waren uitgenodigd, onder wie ruim honderd buitenlandse diplomaten en ongeveer 300 verwanten van de ruim 2800 slachtoffers van de aanslagen. "Amerika overlegt nu met vrienden en bondgenoten over dit grootste van alle gevaren, en wij zijn vastberaden er het hoofd aan te bieden."
Voorlopig heeft Bush zijn 'vrienden' Rusland en China in de gordijnen gejaagd met de nieuwe Amerikaanse kernwapenstrategie die het afgelopen weekeinde uitlekte.
De Amerikaanse regering heeft de strijdkrachten opdracht gegeven noodplannen uit te werken voor het gebruik van kernwapens tegen minstens zeven landen, waaronder Rusland en China.
De Russische minister van Buitenlandse Zaken, Ivanov, eiste van Washington opening van zaken. "Wij hopen dat een verklaring van de Amerikaanse president opheldering verschaft en de internationale gemeenschap geruststelt", zei Ivanov. "Als dit waar blijkt te zijn, zal dit alleen maar leiden tot spijt en bezorgdheid".
Peking reageerde ook verbolgen. Woordvoerder Sun Yuxi van het ministerie van Buitenlandse Zaken zei om uitleg te hebben gevraagd en wees erop dat beide landen elkaar hebben toegezegd hun kernwapens niet op elkaar te richten. "Net als veel andere landen is China uitermate geschokt door het rapport. China is een vredelievend land dat voor geen enkel land een bedreiging vormt."
Volgens de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Colin Powell en Condoleezza Rice, de nationale veiligheidsadviseur, is Washington niet van plan kernwapens te gebruiken, maar moet het er wel op voorbereid zijn om te voorkomen dat andere landen massavernietigingswapens inzetten.
Vice-president Cheney probeerde gisteren in Londen de gemoederen enigszins te sussen. "De VS nemen geen enkele land op de korrel voor een nucleaire aanval, zei hij.