door Fred Soeteman ALMELO - De directeuren van SE Fireworks zijn niet de 'Barbertjes' die per se moeten hangen voor de vuurwerkramp in Enschede vindt justitie, maar ze moeten wel opnieuw de cel in. Ook als hun bedrijf op zaterdag 13 mei 2000 níet was ontploft, hadden zij al gestraft kunnen worden met acht jaar cel. Alleen al doordat zij zich niet hebben gestoord aan de voorschriften van de (milieu-)vergunning hebben zij misdrijven gepleegd, zo beklemtoonden gisteren de officieren van justitie mr. H. Stam en mr. A.L.A.H. de Muij voor de rechtbank in Almelo.
Dat de strafeisen beperkt blijven tot 30 maanden (10 voorwaardelijk) tegen verdachte Rudy Bakker (39) en vijftien maanden (vijf voorwaardelijk) tegen compagnon Willy Pater (50) komt doordat de rol van de overheid, zoals de gemeente Enschede, zeker van invloed is geweest op de rampzalige gebeurtenissen.
Er waren bijvoorbeeld geen regels voor de opslag van zwaar professioneel vuurwerk en het toezicht op naleving van de vergunning was ronduit onvoldoende. Er werd niet genoeg gecontroleerd en op tekortkomingen volgde geen reactie. Het wettelijk aangewezen adviesorgaan, bureau MILAN van Defensie, gaf vaak tegenstrijdige adviezen en er werd nauwelijks toegezien op naleving.
Bakker en Pater zijn níet verantwoordelijk geweest voor 'het eerste vlammetje'. Wél medeschuldig aan de ramp, vinden de officieren, maar niet in volle omvang verantwoordelijk. Ze moeten naar evenredigheid worden gestraft. Zij hebben, door te veel en te zwaar vuurwerk op te slaan in ongeschikte boxen en containers, de mogelijkheid geschapen dat de branden en explosies zich over het hele bedrijfsterrein konden uitbreiden, waardoor op die zaterdagmiddag 22 mensen omkwamen, honderden gewonden vielen en de wijk Roombeek werd verwoest.
Als de rechtbank de eis van de officieren volgt, moet Willy Pater effectief nog zes maanden zitten, Rudy Bakker elf maanden. Tegen hem is ook een boete geëist van €61397,50. Evenals Pater moet hem, door het afnemen van de vergunning, worden ontnomen door te gaan in de vuurwerkbranche, vindt het openbaar ministerie.
Het aandeel van Bakker in het geheel is 'verreweg superieur' geweest aan dat van Pater en dat moet worden vertaald in de strafmaat, zei officier mr. De Muij. De heren hadden in 1998 het bedrijf aanvankelijk op fifty-fifty basis overgenomen van hun vroegere baas, maar al snel sloeg Bakker zijn vleugels verder uit. Hij had 75 procent van de onderneming. Pater was op papier nog wel directeur, maar Bakker had de touwtjes in handen.
De zwaardere strafeis is mede bepaald doordat hij op geen enkele manier heeft laten blijken dat hij zijn eigen rol in de ramp onder ogen kan en wil zien. De schuld ligt volgens hem overal, behalve bij hemzelf. Bij de gemeente die hem niet goed adviseerde en bij het 'shitpersoneel' dat 't allemaal niet goed deed, terwijl hij er een modelbedrijf van had willen maken...
Bakker zei buiten de rechtszaal over de strafeis dat hij eigenlijk niet anders had verwacht. "Al op 14 mei (2000) was duidelijk welke lijn justitie zou volgen", meende hij. Hij is dus niet geschrokken: "Moet ik nu onder de indruk zijn?"