AMSTERDAM - De lokale partijen hebben gisteren bij de gemeenteraadsverkiezingen een klinkende overwinning behaald. Het CDA kwam als goede tweede uit de bus. De paarse partijen PvdA, VVD en D66 kregen op veel plaatsen klappen. De opkomst van de kiezers viel tegen en bereikte met slechts 57,7 procent een laagterecord. Vier jaar geleden kwam 58,9 procent opdagen, wat op dat moment ook al een dieptepunt was.
De langere openingstijden van de stembussen, die een half uur eerder opengingen en een uur later sloten, hebben dus geen positief effect op de opkomst gehad. Aanvankelijk zag het er in peilingen van het bureau Interview-NSS naar uit dat de opkomst hoger zou uitpakken dan in 1998, maar aan de meet bleek dit enorm tegen te vallen. Vooral jonge kiezers lieten het afweten.
Met name de 'Leefbare' en de overige lokale partijen' wisten veel raadszetels in de wacht te slepen. Op het moment dat vannacht 100 procent van de uitgebrachte stemmen was geteld, bleken de plaatselijke partijen bij de gemeenteraadsverkiezingen de meeste stemmen (26,9 procent) te hebben gekregen, goed voor ongeveer 2500 raadszetels. De lokale partijen groeien 8,5 procent ten opzichte van vier jaar geleden. De Leefbaar-partijen zijn goed voor de helft van deze toename.
Op de tweede plaats komt het CDA met 2152 zetels, een winst van 86. Grootste verliezer is de PvdA, die 231 zetels inlevert en op 1455 uitkomt.
De VVD verliest ook fors, namelijk 156 zetels en staat nu op 1504. De derde paarse partij D66 levert 54 plaatsen in en zakt naar 278.
Van de 496 gemeenten in ons land werden er in 458 gemeenten gisteren verkiezingen gehouden. In de overige 38 gemeenten zijn de inwoners al eerder naar de stembus gegaan in verband met herindelingen.
Volgens PvdA-minister Pronk heeft zijn partij gisteren "een gigantische dreun gehad". "Dit heb ik zelden meegemaakt," aldus de PvdA-minister.