AMSTERDAM - Voor de tweede keer in één week is het gebruik van donorsperma in opspraak gekomen. Een 42-jarige bewust ongehuwde moeder (bom) uit de regio Amsterdam is het slachtoffer geworden van een pijnlijke misser in de spermabank Medisch Centrum Bijdorp (MCB) in Barendrecht.
Terwijl ze meerdere kinderen van één en dezelfde zwarte donor had gewild, is het bij een kind gebleven omdat het MCB de rest van het zaad is kwijtgeraakt, mogelijk door een verwisseling of door een lekkende container, waardoor donorsperma is bedorven.
De Barendrechtse spermabank is onder meer gespecialiseerd in het verzamelen en bewaren van zaad van mensen met een donkere huidskleur.
De moeder had - met het oog op meerdere kinderen - een behoorlijke hoeveelheid sperma van de man in 42 verschillende 'rietjes' in stikstof laten invriezen bij het MCB in Barendrecht. De rietjes met sperma waren voor de vrouw geprepareerd door het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis (OLVG) in Amsterdam. Dat kon echter niet zelf de opslag verzorgen en bracht de vrouw in contact met de Barendrechtse spermabank.
Tijdens de inseminatiebehandeling voor het tweede kind, werd in het ziekenhuis echter duidelijk dat er wat fout zat. Het sperma van de donor was door het OLVG in blauwe strootjes met de naam van de donor gedaan maar bij de inseminatie kwamen er witte strootjes met een klein groen randje en de naam van de moeder' uit Barendrecht.
Op het moment dat dat werd ontdekt, had de bommoeder er overigens al dertien vergeefse inseminaties op zitten. Een 'herkansing' zit er niet in, omdat de bommoeder het contact met de donor inmiddels is kwijtgeraakt.
De moeder (de 47-jarige L.P.) gisteren tegenover onze krant: "Ik was helemaal verbijsterd. Klaarblijkelijk kan zoiets in Nederland gebeuren. Ongelooflijk dat er zo slordig wordt omgesprongen met zulk belangrijk lichaamsmateriaal. Ik ben bewust ongehuwde moeder en ik wilde graag kinderen van dezelfde donor. Het is te gek voor woorden dat als je zoiets belangrijks inlevert, er iets anders terugkomt. Hoe is het mogelijk dat zoiets kwijtraakt?"
De advocaat van de vrouw, mr. H.W. Lijftogt van CMS Derks Star Busmann Advocaten in Utrecht, heeft de inspectie voor de volksgezondheid - tevergeefs - gevraagd om in te grijpen bij de spermabank. Uit een op verzoek van Lijftogt opgesteld rapport van een onafhankelijke getuige deskundige (dr. mr. J.W. Bins, arts) blijkt dat er wel wat schortte aan de manier waarop de spermabank met het zaad van donoren omging. Zo heeft er bijvoorbeeld een 'omnummeringsoperatie' plaatsgevonden van de verschillende containers ("ook die waarin het door uw cliënte aangeleverde sperma zou zijn opgeslagen"). Ook constateerde de deskundige dat de "container met nummer 4 lek is geraakt, waardoor sperma is kwijtgeraakt". Verder blijken de gegevens van de bommoeder "per abuis" niet te zijn opgeslagen in de kaartenbak. Daarnaast constateerde dr. Bins ook nog dat het "sperma over twee verschillende bewaarplaatsen is verdeeld".
De deskundige concludeert dat "niet is na te gaan of uit te sluiten dat een verwisseling van strootjes heeft plaatsgevonden of dat cliënte andere strootjes heeft ontvangen dan zij heeft ingeleverd".
Voor zijn cliënte eist mr. Lijftogt nu smartengeld vanwege het zoekmaken van de sperma en omdat zijn cliënt geïnsemineerd is met zaad van een andere man. In de rechtszaak heeft de rechter er voor gekozen dat de moeder en haar advocaat moeten gaan aantonen dat de verwisseling heeft plaatsgevonden, het MCB een wanprestatie heeft geleverd en daarom schadeplichtig is.
De heer Karbaat van het Medische Centrum Bijdorp zegt dat alles berust op een grote vergissing en hij ontkent iedere schuld. Karbaat laat zich bijstaan door mr. G. Laurman, een blinde advocaat.
Begin deze week bleken nakomelingen van een spermadonor van wie het zaad is gebruikt in het Jeroen Bosch Ziekenhuis in Den Bosch, mogelijk een zeer ernstige erfelijke hersenaandoening te hebben.
![[terug]](/krant/logos/terug.omlaag.gif){kind=small}