door Jeroen Hendriks DEN HAAG - De Tweede Kamer verzet zich met klem tegen het contract voor de hogesnelheidslijn (hsl-Zuid) dat leidt tot peperdure kaartjes voor treinreizigers in de spits. Omdat PvdA-verkeersminister Netelenbos in het contract kiest voor het binnenhalen van de hoogst mogelijke vergoeding van NS en de KLM om de flitstreinen te mogen rijden (148 miljoen euro per jaar), krijgt het spoorbedrijf de vrijheid om de tarieven zelf vast te stellen.
Volgens NS gaat bijvoorbeeld een jaarkaart op het traject Amsterdam-Rotterdam in de zogenoemde topspits (van acht tot negen uur 's ochtends en van vijf tot zes uur 's avonds) in de tweede klas van de flitstrein tussen de € 4500 en € 5500 kosten, tegen € 2500 nu in een gewone trein.
Dat staat haaks op eerdere uitspraken van de minister in de Kamer. "In de topspitsuren is de hsl ongeveer 80% duurder, maar dan gelden wel kortingen voor frequente reizigers, zodanig dat die dezelfde prijs betalen welke geldt voor het conventionele spoor", zei Netelenbos in december vorig jaar.
"Dat lijkt mij een slag in de lucht," zegt CDA-Kamerlid Eurlings. "Volgens mijn informatie worden die treinen minstens twee keer zo duur. De minister moet maar eens uitleggen hoe ze die belofte denkt waar te maken."
De NS trekt de woorden van Netelenbos ook in twijfel. "Het is ons niet bekend waar die gelijke tarieven in de topspits vandaan komen. Volgens ons is dat onmogelijk, want de enige manier om een zitplaatskans van 98% te garanderen is via hoge tarieven in de topspits waardoor een deel van de mensen op andere tijdstippen gaat reizen", aldus een NS-zegsman.
Torenhoog
PvdA, CDA, D66 en GroenLinks vinden dat de miljarden kostende hogesnelheidslijn van Amsterdam naar Parijs zo veel mogelijk mensen uit de auto en het vliegtuig in de trein moet lokken. Daar passen de torenhoge kaarttarieven, die het gevolg zijn van de keuze van minister Netelenbos voor een maximale opbrengst voor de staat, volgens die fracties bepaald niet bij.
CDA, D66 en GroenLinks willen daarom dat de minister alsnog kiest voor de andere variant in het hsl-contract waarbij de staat 'slechts' 101 miljoen euro per jaar vangt als gebruiksvergoeding van het NS/KLM-consortium, maar de tarieven gemiddeld circa een kwart hoger mogen zijn dan de normale treinkaartjes. Onderzoek wijst uit dat in deze variant bovendien jaarlijks ruim vijf miljoen mensen extra, bovenop de geplande circa 20 miljoen reizigers, in de trein stappen.
"Dat zijn er nogal wat. Dat betekent niet alleen dat veel meer mensen tevreden tegen een acceptabel tarief met de trein reizen, maar ook dat de doorstroming op de wegen beter wordt", zegt PvdA-Kamerlid Feenstra. Hij wil zijn partijgenote niet op voorhand afvallen, maar zegt wel veelbetekenend dat "de hsl-tarieven moeten zo laag zijn dat mensen echt kunnen kiezen".
Alleen de VVD voelt er niets voor om de minister het contract te laten veranderen. Kamerlid Hofstra denkt dat NS vanwege de concurrentie van de auto en het vliegtuig wel zelf de tarieven lager zal vaststellen.
Minister Netelenbos voelt inmiddels volgens CDA'er Eurlings wel aan dat zij op felle weerstand in de Kamer moet rekenen. De PvdA-bewindsvrouw wil daarom dat ook VVD-minister Zalm (Financiën) bij het komende hsl-debat aanwezig is. Het gevolg daarvan is dat het debat niet komende dinsdag, maar pas 19 maart plaatsvindt. |