door Judith van Teefelen en Alex de Vries DEN HAAG - De vakbonden geven hun verzet op tegen de wao-plannen van de Sociaal-Economische Raad (SER). Hiermee staat het gevoelige voorstel om gedeeltelijk arbeidsongeschikten te korten op hun laatstverdiende loon niet langer ter discussie.

Werkgevers en vakbeweging kwamen gisteren in de Stichting van de Arbeid (Star) overeen dat in een nieuw wao-bestel gedeeltelijk arbeidsongeschikte werknemers in het tweede ziektejaar nog maar 70 procent van hun laatstverdiende loon krijgen.

Het akkoord is bedoeld als dwingende aanbeveling voor de honderden cao-onderhandelaars in de bedrijven en sectoren en tevens een steun in de rug voor de SER, waarin naast de sociale partners ook nog kroonleden zitten.

Niets staat nu nog een definitief wao-advies van de SER aan het kabinet in de weg. Het advies moet eind maart af zijn. Premier Kok heeft beloofd hierop te zullen wachten, ondanks aandringen van regeringspartij VVD eerder met een kabinetsplan te komen.

De bonden waren aanvankelijk furieus dat de bovenwettelijke loonaanvulling wordt verboden. Deze beperking van hun onderhandelingsvrijheid werd als heiligschennis gezien. Nu nog wordt in de meeste cao's de wao-uitkering van gemiddeld 70 procent aangevuld tot 100 procent van het laatst verdiende salaris. Daarvoor werd jaren door de bonden met werkgevers keihard gevochten aan de onderhandelingstafels.

Alhoewel verschillende bonden nog hun leden moeten raadplegen, wordt met het Star-akkoord in feite erkend dat er geen beter alternatief voorhanden is dan het SER-plan. Langer discussiëren zou het moeizaam tot stand gekomen SER-advies in gevaar brengen en de politiek alleen maar meer munitie geven voor eigen wao-plannen, zo is de redenering van werkgevers en werknemers.

Het SER-advies houdt onder meer in dat alleen nog werknemers die 80 tot 100 procent (volledig en duurzaam) arbeidsongeschikt raken een wao-uitkering krijgen. De uitkering wordt verhoogd naar 75 procent. De groep werknemers die voor 35 tot 80 procent wordt afgekeurd, blijft tenminste twee jaar op de loonlijst van de werkgever. In het eerste jaar krijgen zij 100 procent loon doorbetaald, in het tweede ziektejaar de gewraakte 70 procent.

De vakbeweging kreeg van de werkgevers in de Star als wisselgeld voor haar handtekening enkele belangrijke toezeggingen. Zo moeten bedrijven en sectoren aantoonbaar meer gaan doen aan preventie, reïntegratie en scholing. Daarnaast mag het loon van de groep werknemers die licht arbeidsongeschikt raakt (0 tot 35 procent) wél via cao's worden aangevuld. Hetzelfde geldt voor de wao-uitkering voor volledig arbeidsongeschikten, die daarmee hoger kan uitvallen dan de wettelijke uitkering van 75 procent.

Opvallend is verder dat gedeeltelijk arbeidsongeschikten die na twee jaar geen werk hebben en in de ww en later de bijstand terechtkomen, ook eventueel via hun cao kunnen rekenen op een aanvulling. Bij een bijstandsuitkering in het nieuwe wao-bestel wordt het inkomen van de partner niet meegerekend. Begin 2003 wordt de miljoenste arbeidsongeschikte verwacht.

zoek naar gerelateerde artikelen

do 28 februari 2002