AMSTERDAM - Geveke schurkt weer tegen Caterpillar aan. Waar het technische handelshuis zich de afgelopen jaren juist inspande om de afhankelijkheid van de Amerikaanse fabrikant van grondverzetmachines en motoren (die Geveke verhandelt) te verkleinen, is het dealerschap voor deze kapitaalgoederen nu tot speerpunt uitgeroepen. De opmerkelijke koerswijziging valt samen met het staken van de zoektocht naar een strategische partner. Het beursfonds beraadt zich in dat kader ook op het afstoten van andere bedrijfsonderdelen.
Scheidend topman Cees Knol noemde de hechtere samenwerking met de Amerikanen gisteren bij de presentatie van de definitieve jaarcijfers een opportunity. "Daar ligt een mooie zak geld. Caterpillar heeft een ambitieus groeiplan voor de komende jaren gelanceerd en wil graag dat wij daaraan meedoen. Of onze afhankelijkheid daardoor weer toeneemt? So what!"
Uit zijn mond komen deze woorden toch enigszins bevreemdend voor. Onder Knol's leiding trachtte Geveke zich immers jarenlang aan de innige Amerikaanse omhelzing te ontworstelen. "Die wens leeft op de beurs", zo verklaarde de bestuursvoorzitter twee jaar geleden nog zijn driftige gesleutel aan het risicoprofiel. Beleggers vonden het niet wenselijk dat de meerderheid van de Geveke-omzet Caterpillar-gerelateerd was; indien het slecht zou gaan met de Amerikaanse fabrikant, zou het Naardense concern daar namelijk ook zwaar onder lijden.
Geveke moest daarom een Europese speler worden en ging de verhuurmarkt op. Het Caterpillar-deel in de omzet werd zo teruggebracht van 80% naar 44%. Het ontbrak het handelshuis evenwel aan voldoende financiële middelen om de gewenste groeistrategie te kunnen financieren. "Onze balans staat geen grote acquisitie meer toe", herhaalde Knol gisteren nog maar eens.
Tegen die achtergrond besloot Geveke vorig jaar zomer de oplossing buiten de deur te zoeken. Het handelshuis bood zichzelf te koop aan voor een branchegenoot of een financiële partij. De concurrentie wilde evenwel te weinig betalen en een mogelijke deal met een durfkapitalist stuitte onverwacht op verzet: van Caterpillar. "Het heeft even geduurd voordat we tot de conclusie kwamen dat een deal met een financiële partner een onbegaanbare weg was", verhaalde Knol. "Caterpillar wil alleen maar zaken doen met een eigenaar die langjarige bedoelingen heeft. Een financiële partij zoekt altijd weer een exit."
De Amerikanen drukken Geveke daarmee al dan niet tegen diens zin - "we zijn niet gedwongen", aldus Knol - stevig tegen zich aan. Want Caterpillar heeft zelf een ambitieus groeiplan gelanceerd. De omzet moet in 2006 zijn uitgebouwd van twintig naar dertig miljard dollar. Een omzetgroei die onder meer via Geveke zal moeten worden weggezet.
Onder grootaandeelhouders werd gisteren gelaten op de koerswijziging van Geveke gereageerd. "Een te grote afhankelijkheid van een principaal is niet wenselijk maar ik heb er, gezien de marktomstandigheden, geen probleem mee als Geveke qua omzet tijdelijk wat afhankelijker van Caterpillar is", aldus Willem Burgers van Orange Fund. "We wachten af welke visie het nieuwe management straks presenteert."
Dat die visie desinvesteringen omvat, lijkt vrij zeker. Knol zei gisteren desgevraagd dat het "best wel eens zou kunnen zijn" dat Geveke bedrijfsdelen gaat verkopen. "Welke zeg ik nu niet."
De huidige activiteiten leverden Geveke over 2001 de al eerder gepubliceerde cijfers op - een nettowinst voor afschrijving goodwill van €30,3 miljoen (-14,9%) bij een omzet van €1,04 miljard (+6,4%). Voor dit jaar geeft het concern geen winstvoorspelling.