VIJFHUIZEN - Zelfs als in maart 2001 geen mond- en klauwzeercrisis was uitgebroken, had Prolion-distributeur AMS Liberty Nederland bv het niet gered. Dat blijkt uit het eerste curatorverslag van bewindvoerder Wim Haafkes. De beursgenoteerde fabrikant van melkrobots noemt de uitbraak van mond- en klauwzeer (mkz) zelf altijd als belangrijkste oorzaak van zijn financiële problemen. Eerder deze maand werden zowel AMS Liberty Nederland als Prolion Sales bv failliet verklaard. Het laatste bedrijf, waarin alle operationele activiteiten van Prolion zijn ondergebracht, onderhandelt met huisbankiers Rabobank en NIB over een doorstart.
AMS Liberty Nederland werd op 17 juni 1998 opgericht, zo roept Haafkes in herinnering. Vóór die tijd nam het in Assen gevestigde Meko Holland de Nederlandse distributie van Prolions melkrobots voor zijn rekening. Prolion was over de wijze waarop dat gebeurde niet tevreden, en besloot de verkoop van de machines zelf ter hand te nemen.
|
Het kantoor van AMS Liberty in Hengelo. De post wordt niet meer opgehaald en de telefoon niet meer beantwoord. (Foto: reinier van willigen)
|
Het opzetten van een eigen verkooporganisatie kostte veel tijd, energie en geld, zei Prolion-oprichter en oud-topman Piet Oosterling al eens.
Het leidde tot een buitengewone last van ruim €900.000. Een schijntje, vergeleken met de verliezen die de verkooporganisatie sinds 1998 opbouwde.
De laatste drie jaar beliepen die ongeveer €6,8 miljoen, aldus Haafkes. Over het afgelopen boekjaar - dat liep tot 30 juni 2001 - bedroeg het verlies €2,2 miljoen, bij een omzet van €2,4 miljoen.
"De door AMS Liberty verkochte melkrobots zijn zeer storingsgevoelig, waardoor een negatief imago in de markt is ontstaan", constateert Haafkes. Om de afnemers van de melksystemen nog enigszins tegemoet te komen, bood AMS Liberty servicecontracten aan waarop het flink toelegde.
Voor het onderhoud bracht de distributeur op jaarbasis €4.084 in rekening (3% van de gemiddelde aankoopprijs van een melkrobot van €136.134). De werkelijke kosten waren echter €9.529 tot €13.613 (7 à 10% van de gemiddelde aankoopprijs), afhankelijk van de intensiviteit waarmee de melkrobot werd gebruikt. Zo legde AMS Liberty op elk onderhoudscontract jaarlijks dus tenminste €5.445 toe.
"Het is evident dat de uitbraak van de mkz-crisis omstreeks maart 2001 de verkoop van nieuwe machines geen goed heeft gedaan", erkent Haafkes. Niet voor niets werden het afgelopen jaar 'slechts vier' machines verkocht. Maar het negatieve imago van de melkrobots belette sowieso 'een gezonde expansie', constateert de bewindvoerder óók, en de verlieslatende onderhoudscontracten zijn eveneens 'een belangrijke oorzaak' van het faillissement.
Helemaal verloren is de zaak nog niet, meent Haafkes. AMS Liberty heeft een 100%-dochter in Duitsland, dat in het bezit is van de verkooprechten van Prolions robots voor een deel van de Duitse markt. De dochter wordt gedreven vanuit de privéwoning van een beheerder: er zijn nauwelijks bezittingen en 'slechts' tien klanten. Het bedrijf is 'uberschuldet' - het eigen vermogen is negatief - en er zal mogelijk faillissement worden aangevraagd.
Toch heeft Haafkes de indruk dat de verkooprechten van de Duitse dochter 'enige waarde' hebben. Voorwaarde is wel dat er een doorstart komt van Prolion Sales, het enige bedrijf dat Prolions melkmachines - en met name de onderdelen ervoor - nog kan leveren. Een doorstart is ook voor de 22 Nederlandse klanten van AMS Liberty van belang. Komt de doorstart er niet, dan kunnen de duur gekochte melkrobots van Prolion niet meer worden voorzien van nieuwe onderdelen en worden ze binnen de kortste keren onbruikbaar, aldus Haafkes.
De Rabobank heeft bij AMS Liberty en een drietal andere Prolion-bedrijven €11,4 miljoen aan leningen uitstaan, blijkt uit het curatorverslag. Daar staan als zekerheden de voorraden en inventaris van Prolion tegenover en, volgens de Rabobank zelf, ook de vorderingen die de fabrikant van melkrobotten heeft op zijn afnemers. Haafkes heeft wat dat laatste betreft de stukken waaruit dat blijkt nog niet van de Rabo ontvangen, zegt hij.