door Thomas Erdbrink TEHERAN - Nu de Amerikanen hun vizier richten op dictator Saddam Hoessein, zien de diverse Iraakse oppositiegroeperingen hun kans schoon. De belangrijkste groep, de sjiieten, hebben geen bezwaar tegen samenwerking met de Amerikanen om Saddam te verdrijven.

Midden in de Iraanse hoofdstad Teheran zetelt het hoofdkwartier van de Iraakse sjiietische oppositie. Plaatsvervangend leider Abdul Aziz Hakim (52) vluchtte in 1980 uit Irak en kan niet wachten er weer terug te keren. Zijn beweging beschikt over ongeveer tienduizend getrainde soldaten en zou daarmee een belangrijke rol kunnen spelen in het omverwerpen van het regime van Saddam Hoessein.

De Amerikanen praten op verschillende niveaus met de sjiietische groep. Hakim, een geestelijke, is nog niet op uitnodigingen ingegaan om naar Washington te komen. Zijn gastland Iran, de belangrijkste bondgenoot van de Iraakse sjiieten, is onlangs door de Amerikanen op één lijn gesteld met Irak en Noord-Korea. Dat weerhoudt de Iraakse sjiieten er echter niet van serieus na te denken over samenwerking met Amerikanen. "Wij willen met iedereen praten die Saddams regime omver wil gooien", zegt Hakim. Volgens hem heeft Iran, dat een bloedige achtjarige oorlog met Irak uitvocht, daar geen problemen mee.

Dat betekent echter niet dat de Iraakse sjiieten, die 60 procent van de bevolking uitmaken, de Amerikanen met open armen verwelkomen. "We willen er zeker van zijn dat ze deze keer serieuze bedoelingen hebben", zegt Hakim. Met 'deze keer' doelt Hakim op het einde van de Golfoorlog toen de Amerikaanse troepen van Norman Schwartzkopf hun opmars naar Bagdad staakten bij de grens van Koeweit. De sjiieten, die een opstand waren begonnen met de gedachte dat de Amerikanen eraan kwamen, werden genadeloos afgeslacht door de troepen van Saddam Hoessein. "Dat zullen we nooit vergeten", vertelt Hakim.

Van de tien broers die Hakim had, zijn er zes gedood door het Iraakse regime, twee zitten gevangen in Irak. Hij en zijn laatst overgebleven broer geven nu leiding aan de Badr-brigade, die legerkampen heeft in het westen van Iran en het bevrijde noorden van Irak (Koerdistan).

Hakim zit niet te wachten op Amerikaanse grondtroepen in Irak. Volgens hem is het Iraakse volk klaar voor een georganiseerde opstand. Hij beweert naast zijn reguliere troepen over zelfmoordcommando's in verschillende Iraakse steden te beschikken. Daarnaast is hij van mening dat ook de Koerden in het noorden van het land klaar zijn om naar Bagdad op te rukken. Het inroepen van Amerikaanse luchtsteun sluit hij echter niet uit. "Wij hebben het westen nodig om de wapens te vernietigen waarmee Saddam zijn eigen volk bedreigd. Dit zijn overigens wapens die hij van het westen heeft gekregen om Iran mee te bestrijden", voegt hij hier aan toe. Hij zou zelfs een eventuele militaire coup toejuichen, een van de opties die door de Verenigde Staten wordt genoemd. "Alles is beter dan Saddam", vindt Hakim.

Desondanks moet hij de bedoelingen van de Amerikanen nog maar afwachten. Toen de Koerden in 1994 een opstand begonnen, beloofden de Amerikanen ook te komen. "En toen kwamen ze uiteindelijk ook niet. We willen eerst daden zien, voordat we ze geloven. Maar als ze serieus zijn, dan willen wij zeker praten."

zoek naar gerelateerde artikelen

do 21 februari 2002