SALT LAKE CITY - Alle begin is moeilijk - zelfs voor de meest ervaren olympiërs. Nee, slecht waren hun 1500 meters zeker niet geweest, klonk het in koor uit de monden van Ids Postma en Rintje Ritsma. Maar goed, nee, dat was nou ook weer niet het juiste omschrijving van hun schaatsmijl. Waar de Friese nummers vijf en negen het gisteren in de Utah Olympic Oval hadden laten liggen, leidde geen enkele twijfel: "De eerste volle ronde."

Rintje Ritsma (links) en Jan Bos zitten volledig stuk na de race.

In navolging van Uytdehaage, Postma (1,45,41, een verbetering van 1,51 seconden) en de als zevende gefinishte Bos (0,62 seconden sneller dan ooit, goed voor 1.45,63), dook ook Ritsma onder zijn persoonlijk record. Fout ging er eigenlijk maar weinig, oordeelde de Lemster na zijn 1.45,86, uiteindelijk slechts goed voor de negende plaats. "Mijn beste race ooit, gewoon uitzonderlijk goed", omschreef hij zijn rit. En toch, ècht tevreden was hij nou ook weer niet. "Wanneer je 1,71 seconden van je persoonlijk record af rijdt, mag je gewoon niet klagen. Dit was voor mij, onder deze omstandigheden, het maximaal haalbare. En toch heb ik het gevoel dat ik in staat had kunnen zijn iets harder te rijden. Vooral die eerste volle ronde had sneller gekund. 26,31 is tegenwoordig gewoon niet voldoende."

"Voor de wedstrijd voelde ik me goed uitgerust, maar eenmaal op het ijs had ik moeite met mijn explosiviteit. Terwijl ik juist de afgelopen dagen, in de trainingen, het gevoel had dat het allemaal heel gemakkelijk ging. Het ijs had vandaag, zeker voor iemand van mijn gewicht, gewoon te veel grip. Nu moest ik noodgedwongen al snel overstappen op een duwslag, op macht schaatsen om mijn snelheid te behouden. Onder deze omstandigheden, op deze hoogte, is dat een regelrechte aanslag op je lichaam. Het is gruwelijk zwaar. Onmiddellijk na de race denk je nog wel dat het meevalt, maar tien minuten later komt echt alles dat je in je maag hebt naar boven. Dit is echt vreselijk."

In de hoofdstad van Utah maakte het boegbeeld van het Nederlandse schaatsen tot zijn grote teleurstelling de olympische cirkel rond. Tijdens zijn debuut, tien jaar geleden op het demontabele buitenbaantje in een tochtig industrieterrein van Albertville, viel hij op de drie afstanden waarop hij startte buiten de prijzen: 27e op de 500, twaalfde op de 1000 en vierde op de 1500 meter. Twee jaar daarna, in Lillehammer, was hij in het Vikingschip goed voor zilver op de mijl en brons op de vijf kilometer. Zijn olympische hoogtepunt kende hij echter in Nagano, waar hem een zilveren (vijf kilometer) twee bronzen medailles (1500 en 10.000 meter) ten deel vielen.

Nog één maal, op wat door de Amerikanen vol trots 'the greatest ice on earth' wordt genoemd, wilde Ritsma het ongelijk bewijzen van de sceptici die hem in de prognoses geen enkele kans van slagen gaven. Twee weken lang leefde de Fries als een asceet in het olympisch dorp en weerstond hij iedere mogelijke verleiding. Maar de wetenschap dat hij exact drie seconden van zijn persoonlijk record moest afknabbelen om tenminste op gelijke hoogte te komen met de vijf ritten voor hem gestarte Jochem Uytdehaage, zette al op voorhand een streep onder zijn ambities. "Vooraf dacht ik dat die 1.44,57 haalbaar was", oordeelde Ritsma over zijn richttijd op de afstand die hij naar eigen zeggen alleen kan winnen door te 'gáán, gáán, gáán'. Ritsma 'ging' inderdaad, al had dat woord voor hem een andere lading dan hij zich wenste.

Ook die andere Fries, Postma, werd heen en weer geslingerd tussen berusting en teleurstelling. Vier jaar geleden, tijdens de Spelen van Nagano, zag hij het goud als gevolg van een eigen stommiteit als los zand tussen zijn vingers glippen. De Deersumer lag in de M-Wave voor op zijn eeuwige plaaggeest Adne Söndraal, maar liet hem vlak voor de laatste bocht even bijkomen om zich aan de Noor op te trekken. Die laatste bocht, de twee misslagen en de nederlaag tegen Söndraal zijn inmiddels geschiedenis.

Om het scenario van Nagano uit te sluiten, hoopte Postma op een matige tegenstander. Die kreeg hij in de persoon van de Rus Alexander Kibalko, de nummer vier van de laatste wereldkampioenschappen afstanden in Salt Lake City, die dit jaar nog geen enkele maal kon imponeren.

Meer dan anderhalve seconde onder je persoonlijk record rijden is natuurlijk niet slecht, moest Postma erkennen. Maar de vijfde plaats, twee stekken vóór zijn ploeggenoot Jan Bos, was een bittere pil na het olympisch zilver van vier jaar geleden.

zoek naar gerelateerde artikelen

wo 20 februari 2002