MAKKUM - Vijftien jaar lang blijkt in Makkum een enorm Duits oorlogskanon op scherp te hebben gestaan. Het 2000 kilo zware kanon werd op twintig meter diepte opgedoken in de Noordzee, enige mijlen boven Terschelling.

Het Krupp-kanon, afkomstig van een Duitse kanonneerboot uit de Eerste Wereldoorlog, werd opgeslagen bij Bergsma's groothandel bv aan de Oliemolen in het Friese plaatsje.

Joep Bergsma bij het Krupp-kanon.

In het kanon van de gezonken 'voorpostenboot' zat echter duidelijk zichtbaar nog een granaat, die zich echter niet liet verwijderen, hoezeer de duikers zich het hoofd er ook over braken. Het schip zonk juist toen de bemanning het kanon, dat ook op de eerste duikboten werd gebruikt, wilde afschieten.

Nu het kanon binnenkort verhuist naar het museum Fort Pampus, waar het op het eiland een pronkplaats krijgt op een affuit, moet de granaat uit de loop worden verwijderd. "Anders mogen we het ding niet vervoeren", aldus groothandeldirecteur Joep Bergsma, die het kanon opdook, samen met zijn duikvereniging.

De explosievenopruimingsdienst (EOD) is gisteren voor de tweede keer langs geweest maar de granaatexperts weten ook geen raad.

"De EOD'ers hebben lopen rukken en trekken aan de huls, maar er was geen beweging in te krijgen", aldus Bergsma. "Het kanon heeft tachtig jaar op de zeebodem gelegen en vijftien jaar bij ons op het erf, dus het zit muurvast."

Mogelijk wordt de granaat er met luchtdruk 'uitgeschoten' en daarna veilig tot ontploffing gebracht.

"Vele deskundigen hebben het al geprobeerd, maar dé methode is nog niet gevonden", aldus de directeur. "We willen dat het stalen en bronzen kanon behouden blijft, dus daarom moet het naar het museum. Als je het oppoetst, ziet het er nog schitterend uit. Maar dan moet die granaat er wel eerst uit."

Jan Buné, directeur van de stichting Pampus, zegt dat "al een half jaar lang" wordt geknutseld aan het op scherp staande kanon. "Misschien kunnen we de loop eraf schroeven, waarna de EOD de loop in Den Helder doormidden zaagt en de granaat van 80 mm eruit haalt. Als dat niet lukt, moeten we het kanon opblazen en kijken wat er over blijft, maar dat zou heel jammer zijn."

Als de demontage slaagt, brengt de genie het kanon eind maart op een ponton naar Pampus, waar vroeger ook Krupp-kanonnen stonden.

zoek naar gerelateerde artikelen

wo 20 februari 2002