door Ronald Veerman DEN HAAG - Het fraaie begrotingsoverschot van minister Zalm (Financiën) verdwijnt als sneeuw voor de zon en verandert in 2003 zelfs weer in een tekort van 0,6 procent. Nadat in 2000 het eerste begrotingsoverschot sinds 25 jaar door het paarse kabinet werd bejubeld en door Zalm als een absoluut hoogtepunt werd gezien, is het nieuwe kabinet volgend jaar weer terug bij af.

Dat blijkt althans uit eerste voorlopige berekeningen van het Centraal Planbureau (CPB), die het concept vormen voor het volgende maand verschijnende Centraal Economisch Plan.

Uit de berekeningen blijkt dat de Nederlandse economie door een groei van de export weer verder aantrekt van 1,5 procent groei in 2002 tot 2,5 procent groei in 2003.

Dat Nederland en de rest van de wereld uit de economische dip klimmen, kan volgens het CPB echter niet voorkomen dat VVD'er Zalm zonder aanvullend beleid voor zijn opvolger een begrotingstekort achterlaat.

De uitgaven van het kabinet lopen redelijk in de pas, maar het zijn met name tegenvallende belastinginkomsten die het kabinet daarbij parten spelen. Zo zal met name de vennootschapsbelasting dit jaar en volgend jaar forse tegenvallers laten zien door de ingezakte resultaten en verliezen bij veel grote bedrijven.

Begin dit jaar werd al duidelijk dat het overschot op de begroting hierdoor knauwen oploopt. Nadat over 2001 op een overschot van 0,7 procent was gerekend werd dit uiteindelijk 0,3 procent en dit jaar zal het overschot volgens het CPB naar nul terugvallen.

Het ministerie van Financiën, dat vaak nogal wat heeft af te dingen op de CPB-cijfers , wilde gisteren nog niet reageren op de nieuwe analyse. ,,Wij willen graag eerst zelf onze berekeningen maken en dan onze conclusies trekken", aldus een woordvoerder van het departement.

De nieuwe cijfers van het CPB betekenen niet alleen een tegenvaller voor het kabinet, maar vooral ook voor de politieke partijen die nu druk bezig zijn met het afronden en doorrekenen van hun verkiezingsprogramma's.

PvdA, VVD, CDA en D66 hebben allen beloofd de staatsschuld in de komende 20 á 25 jaar volledig af te lossen, maar daarvoor is vanaf 2003 een overschot van gemiddeld zeker 1 procent nodig.

Om het dreigende tekort van 0,5 procent te corrigeren, is maar liefst 7 miljard euro extra nodig. De partijen zullen daarom ofwel alsnog flink moeten schrappen en ombuigen in het verkiezingsprogramma's of - vooral in de eerste jaren - met een lager overschot dan 1 procent genoegen moeten nemen.

Uit de berekeningen van het CPB blijkt verder dat de werkloosheid ook de komende tijd blijft toenemen van 295.000 dit jaar tot 345.000 in 2003. De werkgelegenheid blijft dit jaar en volgend jaar weliswaar groeien, maar dat is niet genoeg om alle nieuwkomers aan een baan te helpen.

Eén van de oorzaken is de blijvend hoge loonstijging, die het aantrekken van nieuw personeel duur maakt. Zowel in 2002 als 2003 blijft de loonstijging volgens het CPB rond 3,5 procent uitkomen ondanks een dalende inflatie van ruim 3 procent naar iets minder dan 3 procent in 2003.

zoek naar gerelateerde artikelen

wo 20 februari 2002