SALT LAKE CITY - "Best wel maf, joh." Het was voor Jan Bos een geheel nieuwe ervaring. In de wetenschap dat de tweede plaats het hoogst haalbare was, begon hij zaterdag op de Utah Olympic Oval aan zijn olympische 1000 meter. Hij zou zichzelf volgens eigen zeggen op een verschrikkelijke manier voor de gek gehouden hebben om te geloven dat het wereldrecord van Gerard van Velde - vier ritten voor hem gevestigd - nog voor verbetering vatbaar was. "Absurd, die tijd van Gerard", stelde Bos, die na afloop bovendien klaagde over 'een paar ongelooflijke shitbenen'. "Met mijn tijd mag ik alleen maar ongelooflijk blij zijn met zilver."

Jan Bos (Foto: REUTERS)

Bos (26) bleef in zijn rit tegen Casey FitzRandolph, de kersverse kampioen op de 500 meter, met 1.07,53 ruim onder het oude wereldrecord (1.07,72) van Jeremy Wotherspoon. Zijn tijd betekende een verbetering van zijn oude persoonlijke record met ruim een halve seconde. "Na 600 meter was ik al dood. Ik had geen duizendste seconde harder gekund. Het valt me achteraf mee dat verder niemand meer onder mijn tijd is gedoken."

De nadelige marge met de tijd van Van Velde - liefst 0,35 seconden - was te groot om met goed fatsoen aanspraak te kunnen maken op meer. Bos: "Hij heeft verschrikkelijk verdiend gewonnen." Vier jaar geleden was Bos ook al blijven steken op olympisch zilver. Beide plakken zijn echter op geen enkele manier met elkaar te vergelijken, benadrukte de Harderwijker. Destijds, in de M-Wave van Nagano, overheerste de teleurstelling, nadat zijn huidige ploeggenoot Ids Postma hem met 0,07 seconde de loef had afgestoken. "Ik was die wedstrijd ingegaan met de intentie om te winnen. Dan is iedere plaats minder dan de eerste een ongelooflijke teleurstelling, zeker als het verschil zo klein is. Ik weet precies hoe Gerard zich hier na de 500 meter heeft gevoeld met die vierde plaats van hem. Knap waardeloos, vermoed ik."

Nu kneep de DSB-sprinter met het behaalde zilver zijn handen dicht. Immers, minder dan een jaar geleden was hij, nota bene op hetzelfde ijs, bij de WK afstanden nog compleet zoek gereden op wat ooit gold als zijn specialiteit, de 1000 meter: tiende. Leen Pfrommer was toen nog zijn coach. Na een langdurige periode van problemen besloot de sprinter pas aan de vooravond van de huidige schaatsjaargang de samenwerking met de luitenant-kolonel b.d. te verbreken. De op dat moment nog volstrekt onbekende Konstantin Poltavets werd door DSB binnengehaald als Pfrommers opvolger.

"Gerard heeft een moeilijke periode achter de rug, maar ik ook", vertelde Bos. "Het afgelopen half jaar heb ik dank zij Kosta het plezier in het schaatsen hervonden. Daar draait alles om in het schaatsen. Gerard en ik hebben daar hier het bewijs van geleverd. Vanaf het moment dat Kosta is gekomen, ben ik bijna met de dag lekkerder gaan rijden. Ik wist direct dat ik met hem de juiste keuze had gemaakt. Achteraf had ik veel eerder die knoop moeten doorhakken."

Het gevoel was direct goed, maar de resultaten lieten dit jaar lang op zich wachten. Vorige maand had hij bij de WK sprint in Hamar nog een modderfiguur geslagen door op de 500 meter ten val te komen en op de dubbele afstand - waarschijnlijk als eerste sprinter in de geschiedenis - te vergeten van baan te wisselen. Toch stapte Bos, zo beweert hij, met een lekker gevoel in het vliegtuig naar Salt Lake City. "Het eindresultaat op de WK vond ik volstrekt onbelangrijk, dit is het enige toernooi dat telt."

Poltavets had in Salt Lake City echter nog een hoop werk te verrichten. "Toen ik hier aankwam, reed ik belabberde bochten. We hebben ons de afgelopen weken bijna volledig daarop geconcentreerd. In de bochten lag de sleutel naar succes. Het ijs is hier eigenlijk te bros voor sprinters. Daarom vlogen op de 500 meter ook zoveel jongens de bocht uit", zegt Bos, die niet alleen zijn coach, maar ook zijn vriendin, de Canadese sprintster Susan Auch, in zijn succes betrekt. Dank zij haar vergaarde hij veel kennis op het gebied van buizen buigen en rondingen slijpen. "De Amerikanen en Canadezen zijn op dat gebied zoveel verder. Nederlanders zijn veel te rechtlijnig, die schaatsen het liefst een 1000 meter zonder bochten."

Ondanks hun - volgens Bos - superieure bochtentechniek kwamen de Canadezen zaterdag op de 1000 meter niet in het stuk voor. Regerend wereldkampioen sprint Jeremy Wotherspoon en zijn trainingsgenoot Mike Ireland eindigden respectievelijk als dertiende en veertiende. "Zij reden in november iedereen op afstand. Ik denk dat voor hun de druk te groot is geweest. Ja, voor hun is de kater een behoorlijk stukje groter dan voor mij. Sterker, ik heb helemaal geen kater."

Bovendien is voor Bos het olympisch toernooi nog niet afgelopen. Morgen wacht de 1500 meter, waarop Bos zichzelf de meeste kansen op de bovenste trede van het podium toedicht. "Op de 1000 meter was ik slechts één van de tien kandidaten voor de podiumplaatsen. Op de 1500 meter is de spoeling toch een behoorlijk stukje dunner. Ik zie eigenlijk maar vier kanshebbers voor de drie bovenste plaatsen: Adne Söndraal, Derek Parra, Ids Postma en ik."

En met olympisch zilver reeds in zijn binnenzak, heeft hij weinig meer te verliezen. "Die 1500 meter is er alleen maar makkelijker op geworden. Voor mij is het altijd belangrijk dat ik ontspannen aan de start verschijn. Daar heeft deze medaille wel voor gezorgd. Ja, het kan dinsdag een leuk dagje worden."

zoek naar gerelateerde artikelen

ma 18 februari 2002