SALT LAKE CITY - Noem hem een werkpaard. Vergelijk hem met een Elfsteden-held. Zie hem als een bokser. Feit blijft dat het vrijdag op de Utah Olympic Oval in vijfentwintig ronden moet gebeuren. En sneller dan ooit bovendien, zo lijkt het. Drie bakens bepaalden de afgelopen 28 jaar de koers die hij voer. Aan de hand van een fictief wereldrecordschema laten zijn (oud-)trainers Wim den Elzen, Henk Gemser en Peter Mueller hun licht schijnen over het fenomeen Gianni Romme. Vijfentwintig rondetijden, vijfentwintig visies.
Opening: 33,56. "Hij is een grootheid van het kaliber Eric Heiden. Aan hem zag je het ook nooit af wanneer hij aan zichzelf twijfelde. En toch gebeurde dat, meer dan wie dan ook denkt. Het is alles of het is niets, je bent heel resoluut of je verkeert in zware twijfels - dat tekent de echte toppers." (Peter Mueller)
2e ronde: 30,23 (1.03,79)
"Op een gezellige manier heb ik hem in die vier jaar heel veel op zijn kloten gegeven. Hij was uitstekend te coachen, ik hoefde nooit een strategie te kiezen om hem aan te spreken. Hij heeft alleen één gebrek: er zit geen handrem op. Altijd maar gáán. Wat ik allemaal niet heb moeten doen om hem tussen twee trainingen door tot rust te manen. Wielerschoenen verstopt, schaatsen ingepikt, huisarrest gegeven. Dan werd-ie steevast chagrijnig. Nou, jammer dan!"
(Henk Gemser)
3e ronde: 30,35 (1.34,14)
"Werken, werken, werken. Iets anders deed-ie niet. Dat Gianni zover gekomen is, is een langdurig proces in de hersenen geweest. Hij was redelijk explosief en had een redelijke basisconditie meegekregen van moeder natuur. Eigenlijk had hij de capaciteiten om uit te groeien tot een sprinter. Zijn grote probleem was dat zijn coördinatie, laat ik zeggen, niet optimaal was. Als een ander een oefening twintig keer deed, had hij honderd keer nodig om het onder de knie te krijgen. Als de rest over het ijs danste en per slag twee meter ijs gebruikte, hing hij daar een paar meter achter, zwoegend over de gehele breedte van de baan. Hij deed me vaak denken aan een bokser die zijn tegenstander wil raken, maar voortdurend mis maait."
(Wim den Elzen)
4e ronde: 30,15 (2.04,29)
"Tijdens het laatste trainingskamp voor Nagano zaten we in de bergen bij het plaatsje Kuomi. Het was tien graden onder nul, vréselijk koud. Gezien de omstandigheden was het onverantwoord, maar er stond een fietstocht van twee uur op het programma en dus stapte hij samen met Ids Postma op en werd er twee uur gefietst. Gladheid, koude, sneeuwjachten, niets kon die twee stoppen. Het was voor hen net de Elfstedentocht, ze moesten en zouden het volbrengen. Het lichaam moest even een prikkel krijgen, maar dit ging eigenlijk alle perken te buiten. Toen Gianni weer terug was in het hotel, wist hij zeker dat hij er klaar voor was. Hij moest die bevestiging gewoon even hebben. Vanaf dat moment heeft hij, soms zelfs letterlijk, met zijn handen in de zakken naar de Spelen toegeleefd."
(Henk Gemser)
5e ronde: 30,36 (2.34,65)
"Het leven is een veldslag. Elke dag. Je bent vaker knocked-down dan dat je op je benen staat. Als je aan de top staat, willen mensen je naar beneden halen. Dat geldt voor Gianni, maar dat geldt ook voor mij. Ik ben niet de meest geliefde coach in Nederland, ze zien mij als een rare Amerikaan die in het walhalla van het schaatsen werkt. Er zijn een heleboel mensen die mijn baan graag zouden willen hebben. Net als ik moet ook Gianni vechten tegen vijanden, zichtbaar en onzichtbaar. Doe je dat niet, dan lig je er uit."
(Peter Mueller)
6e ronde: 30,16 (3.04,81)
"Toen we bij de kernploeg zaten, hebben we een klotentijd meegemaakt. Wij liepen ver vooruit op de organisatie KNSB, onze lat lag veel hoger. En toch werden we niet erkend door de buitenwacht. We voelden ons stiefmoederlijk bedeeld, werden als kleine jongens behandeld. Mijn dictaat was: koppen dicht, we gaan het sportief afdwingen. In dat ongezonde klimaat is Gianni enorm gegroeid op het gebied van zekerheid, resoluutheid, zelfvertrouwen. Het heeft hem absoluut geholpen in zijn ontwikkeling."
(Henk Gemser)
7e ronde: 30,34 (3.35,15)
"Hij heeft de omgekeerde weg bewandeld. Als hij ooit was uitverkoren voor Jong Oranje, was hij nu badmeester geweest. Als je het daar binnen twee jaar niet hebt laten zien, word je bij het oud vuil gezet. In het gewest kreeg hij acht jaar de tijd om zijn talent te ontwikkelen. Acht jaar! En dat terwijl ik normaal gesproken met een plan van maximaal vijf jaar werk."
(Wim den Elzen)
8e ronde: 30,50 (4.05,65)
"Sportief gezien is het een verarming dat de wegen van Ids Postma en Gianni Romme zijn gescheiden. In het kader van de sportieve en technische stabiliteit van het olympisch traject hadden die twee veel aan elkaar kunnen hebben. De een maakt veel lawaai en is altijd zeer nadrukkelijk aanwezig, de ander is absoluut introvert. Daarom pasten die twee zo goed bij elkaar. Ids' aanwezigheid had Gianni een meerwaarde gegeven."
(Henk Gemser)
9e ronde: 30,61 (4.36,26)
"Iedereen wil hem verslaan. Heb je van hem gewonnen, dan geniet je status in het schaatsen. Het mooie is dat hij vrijwel altijd zijn antwoord klaar heeft. Zelfs al rijdt hij op 85 procent. Steeds zijn het twee anderen die tweede en derde worden, dat laat zien hoe moeilijk het is om stééds maar weer te winnen. Mijn aandeel in zijn successen is te verwaarlozen. Hoe goed je ook bent als coach, you can't make a steak out of a hamburger."
(Peter Mueller)
10e ronde: 30,78 (5.07,04)
"Toen hij zeventien was, heb ik het tijdens een skeelertraining al gezegd. Dit is een potentieel olympisch kampioen. Zóveel kracht, zóveel wilskracht, ongelofelijk. Gianni had alleen één probleem: hij moest nog leren schaatsen."
(Wim den Elzen)
11e ronde: 31,16 (5.38,20)
"Niemand kan hem vertellen hoe hij een tien kilometer kan rijden, omdat niemand weet hoe het voelt om 13.03 te rijden. Hij is de enige die ooit heeft ervaren wat dat met je benen doet. Moet ik hem dan vertellen wat hij moet doen? Voor een race benader ik hem intuïtief. Ik wijs hem op kleine dingetjes, maar probeer hem vooral zichzelf te laten zijn. Soms zeg ik alleen maar stomme dingen. 'Geniet er van.' Of: What a beautiful day today!"
(Peter Mueller)
12e ronde: 31,17 (6.09,67)
"Laten we hem niet verheerlijken. Alsjeblieft, zeg. Zijn kracht is juist dat hij zo gewoon is. Het levensverhaal van Gianni Romme wijkt in die zin niet af van, ik zeg maar iets, mijn buurman."
(Henk Gemser)
13e ronde: 31,11 (6.40,48)
"Iedere keer wanneer Gianni het ijs opstapt, gebeurt er iets. Gegarandeerd. Dat maakt hem uniek. Voor dat soort atleten komt het publiek graag naar het stadion."
(Peter Mueller)
14e ronde: 31,35 (7.11,83)
"Gianni Romme is een weerspannig paard. Moeilijk in de juiste richting te krijgen. Het zit in zijn karakter opgesloten dat hij vaak de verkeerde keuzes maakt. Ik heb hem ooit ingeschreven voor een soortement van Conconi-test op de fiets. Kon hij kijken of mijn trainingsschema's klopten of niet. Een paar dagen later werd ik door degene die de test uitvoerde, ene dokter Van Opstal, gebeld. U bent een koekenbakker, kreeg ik te horen. Dit en dat ontbreekt in uw schema's. Toen ik hem mijn papieren had overhandigd, werd ik ineens overladen met complimenten. Wat bleek? Had meneer maandenlang eigen schema's bedacht."
(Wim den Elzen)
15e ronde: 31,41 (7.43,24)
"Er zit geen rust in z'n kop. Door de resultaten die hij heeft behaald, kan hij zich onmogelijk een andere taak opleggen dan dat hij zonder enig compromis de beste moet zijn. En die taakstelling achtervolgt hem nog wel eens. Hij hoeft niet meer hard te trainen, hij hoeft niet meer moe te worden. Zijn schaatsen heeft inhoud genoeg. Maar het valt mij op dat hij niet meer danst. Als vakman zie ik iets met hem gebeuren dat amper te accepteren is. Wanneer ik hem tegen zichzelf zie strijden, krijg ik het te kwaad. Dat doet me meer dan pijn. Het móet anders kunnen, maar je staat machteloos langs de kant. Als hij weer leert te dansen, komt niemand ook maar bij hem in de buurt."
(Henk Gemser)
16e ronde: 31,22 (8.14,46)
"Ik benijd Peter Mueller in deze situatie niet. Romme was in Nagano al zó goed, in feite kun je met iemand met zo'n staat van dienst in Salt Lake City alleen maar verliezen."
(Wim den Elzen)
17e ronde: 31,11 (8.45,57)
"Hij heeft een absoluut aangeboren talent. Als hij links een beenverkorting van tien centimeter had gehad, was hij ongetwijfeld een geweldige pianist geworden."
(Henk Gemser)
18e ronde: 31,37 (9.16,94)
![[terug]](/krant/logos/terug.omlaag.gif){kind=small}