SALT LAKE CITY - Nu het voorspel van de kwalificatierondes voorbij is en het olympische ijshockeytoernooi vandaag eigenlijk pas echt begint, loopt de koortsthermometer tussen de billen van de Amerikaanse fans met schrikbarende snelheid op. Het lot plaatste Team USA 2002 immers in dezelfde groep als Rusland, de aartsrivaal die morgen in het E-center de tegenstander van het thuisland is. Een wedstrijd waar in feite nauwelijks iets op het spel staat, maar daar willen de Amerikanen niets van weten. Voor hen staat morgen de herhaling van het legendarische duel tussen Amerika en de Sovjet-Unie van Lake Placid (1980) op het menu en die gedachte alleen al doet de fans als watervallen watertanden.

De Amirikaanse ijshockeyers, die in 1980 op de Olympische Spelen in Lake Placid goud wonnen ten koste van Rusland, zijn in Salt Lake City uitverkoren om gezamenlijk de vlam te ontsteken. Team USA 2002 speelt morgen tegen Rusland, de aartsrivaal die morgen in het E-center de tegenstander van het thuisland is. (Foto: AP)

Voor alle duidelijkheid: het (te) ingewikkelde programma van het olympisch ijshockeytoernooi voorziet erin dat alle vier ploegen uit beide groepen doorgaan naar de kwartfinales. De eindstand in de poule is slechts bepalend voor de in die kwartfinales te treffen tegenstander en dus staat er morgen in het zwaarbeladen duel tussen de twee giganten slechts prestige op het spel. Niets meer en niets minder.

Dat vergelijkingen met de beroemde wedstrijd van 1980 ook op vrijwel alle andere fronten mank gaan, zal de Amerikanen worst zijn. De destijds in volle hevigheid woedende koude oorlog is allang gesmolten, de ooit zo machtige Sovjet-Unie - toen ook op het ijs een onneembare vesting - bestaat nog slechts in oude atlassen en de Amerikaanse amateurs die zich in 1980 voor volk en vaderland doodvochten zijn vervangen door dikbetaalde profs, die een week voor aanvang van de Winterspelen hun zakken nog vulden in de Amerikaanse competitie (NHL). Vertel het de Amerikaanse sportfanaten en ze kijken je slechts vol onbegrip aan. Hun team staat morgen tegenover de Russen en dus is het land in rep en roer.

Herb Brooks, de succescoach van 1980 die is teruggehaald om dat huzarenstukje te herhalen, draagt dan ook schoenen die door weinigen worden begeerd. Met minder dan een derde gouden plak (na 1960 en 1980) nemen de Amerikanen geen genoegen en Brooks is de man die de verwende profs naar het hoogste podium moet leiden. "Dit keer moet ik het doen met jongens die allemaal fors betaald worden in de NHL, maar ik weet zeker dat ze diep van binnen allemaal 'dat kleine jongetje' in zich hebben. Die knulletjes zal ik naar boven moeten halen en tot een hecht team smeden; dan zal de spirit van 1980 vanzelf terugkeren."

Ruim twintig jaar geleden had Brooks een jaar om aan de teamspirit te bouwen, iets dat hij op zijn eigen, destijds bepaald niet onbesproken manier deed. "Hij hanteerde een ijzeren discipline", herinnert Bob Suter, verdediger van het legendarische team uit 1980. "Eerst heeft hij ons fysiek in topconditie gebracht waarna hij ons mentaal zo hardde dat we gingen geloven een kans op goud te hebben."

Brooks liet de amateurs van toen in de zes maanden voor de Spelen zestig oefenduels spelen en tijdens het eerste trainingskamp kregen de spelers een test van 300 vragen, die niets met ijshockey te maken hadden. "Het was een psychologische test", aldus de coach ruim twee decennia later. "Alles maakte deel uit van een plan, mìjn plan. Ik wilde van iedere speler zoveel mogelijk weten, zijn zwakke en sterke punten, alles dat van invloed kon zijn op zijn presteren."

Brooks ging door muren, eiste soms het onmogelijke van zijn amateurs en dreigde vlak voor aanvang van de Spelen zelfs captain Mike Eruzione, later verantwoordelijk voor de winnende treffer in het legendarische duel tegen de Sovjets, uit het team te verwijderen. "De weken voorafgaand aan de Spelen waren voor ons allemaal erg emotioneel", aldus Mark Johnsson, maker van twee doelpunten in het met 4-3 gewonnen duel. "Soms was je woedend, dan weer down en iedereen heeft wel een moment gehad waarop hij eruit wilde stappen. Maar uiteindelijk slaagde Brooks er wel in een team te smeden dat hechter was dan alle andere teams. Die verbondenheid, die ik na de Spelen nooit meer zo heftig heb meegemaakt, heeft ons naar goud geleid."

Bij de aartsrivaal van de Amerikanen zit Slava Fetisov nu als coach op de bank. Hij maakte in 1980 deel uit van het Sovjetteam en speelde later in de NHL voor New Jersey, toen gecoached door Brooks. "We kennen elkaar dus goed", aldus Brooks. "Onlangs stuurde hij me een foto van zichzelf, gekleed in het Sovjetshirt van 1980, met de K van 'Kaptain' op zijn borst. Niet alleen als speler, maar ook als coach heb ik hem hoog zitten; ik heb veel respect voor hem."

Waarmee eens te meer bewezen is dat het duel van morgen in geen enkel opzicht is te vergelijken met de onvergetelijke clash van 22 februari 1980 in Lake Placid. Maar vertel dat maar eens aan de Amerikanen.

zoek naar gerelateerde artikelen

vr 15 februari 2002