door Pieter van der Sloot MOSKOU - Het atelier van Nikolaj Anochin op de zolderverdieping van een Moskous herenhuis uit het begin van de vorige eeuw ziet eruit als een filmdecor. Ook de 45-jarige kunstschilder zelf, die hier zijn stillevens en landschappen creëert, heeft wel iets filmisch. In zijn zwarte jasje en witte overhemd met gesloten boord oogt hij als een acteur die het goed zou doen in stukken uit de negentiende eeuw.

|
Nikolai Anochin voor zijn schilderijen.
|
"Dat is ook mijn lievelingseeuw", zegt Anochin, terwijl hij groene thee inschenkt en knikt naar de tientallen doeken om zich heen. "In mijn werk en dat van mijn artistieke geestverwanten is de Sovjet-invloed volledig uitgebannen. Stromingen als het kubisme, futurisme en primitivisme zeggen ons niets. Een Malevitsj of een Picasso zou ik nooit aan de wand hangen. Dat is ontaarde, destructieve kunst. Wij pakken de draad van de romantiek en het realisme op die met de Oktoberrevolutie van 1917 bruut werd afgebroken."
Zijn briljante landschappen en meesterlijke interieurs van vooral Russische boerenhuizen waren onlangs te bewonderen in de Moskouse Tretjakov-galerij tijdens een tentoonstelling van de zogeheten 'Roesski Mir' (Russische Wereld), een groep van vier schilders waartoe Anochin behoort. De Russisch-orthodoxe metropoliet Filaret opende de tentoonstelling, waarbij religieus gezang ten gehore werd gebracht. De plechtigheid werd vooral bijgewoond door de welgestelde intelligentsia en afstammelingen van de oude adel.
"De Russische tradities en het orthodoxe geloof ademen in al onze werken", vertelt Anochin. "Onze voorbeelden zijn onder andere de pre-Rafaëlieten en de Hollandse meesters. Ik bestudeer nu het licht van Rembrandt. Maar nogmaals: een Van Gogh is voor mij volstrekt oninteressant."
Nikolaj Anochin heeft - anders dan zijn vader - de wind mee. "Mijn vader was een begaafd schilder, maar hij heeft zijn leven lang geweigerd in opdracht van het Sovjet-bewind te werken. Hij bleef Russische landschappen schilderen en heeft zich nooit bezondigd aan het afbeelden van fabrieksarbeiders of boeren op tractoren. Hij stierf toen hij 51 jaar oud was. Ik heb zijn atelier daarna overgenomen."
De prijzen voor een doek van Nikolaj Anochin variëren van 2500 tot tienduizend dollar. "Maar ik heb mijn werk al in catalogi van Amerikaanse veilinghuizen voor 25.000 dollar gezien. Op een keer heb ik in goed vertrouwen wat werken aan een kunsthandelaar in Florida meegegeven. Nooit meer iets van teruggezien. Ik heb het niet zo op met Amerikanen."
De cliëntèle voor de werken van Anochin groeit. "Poetin heeft duidelijk stabiliteit in het land gebracht. Jammer genoeg bijten veel Russische kunstenaars nog op een houtje, maar de belangstelling voor kunst neemt duidelijk toe. Galeries verkopen weer. En niet, zoals een paar jaar geleden, alleen maar aan buitenlandse verzamelaars."
Anochins schildersgroep wordt ook wel 'Zolotoj Vek' (De Gouden Eeuw) genoemd en beoogt niet alleen de Russische tradities voort te zetten en uit te bouwen, maar wil op die manier ook aandacht vragen voor vroegere Russische meesters. "In het Westen kent iedereen de klassieke Russische literatuur en het ballet. Maar de schilderkunst is vrijwel onbekend."
Als Anochin hoort dat er op dit moment in het Groninger Museum een tentoonstelling van Ilja Repin (1844-1939) is en dat deze alom wordt aangeprezen als "de Russische Rembrandt" vliegt hij bijna van zijn stoel: "Rembrandt? Wat een onzin. Repin was een goed schilder, maar nogal 'gepolitiseerd'. Hij heulde met de Sovjets. Zijn tijdgenoot Vasili Soerikov was een veel groter kunstenaar. Echt een genie. Of Alexandr Benois, de centrale figuur in de stroming Mir Iskoestvo (Wereld der kunsten), begin vorige eeuw. Ja, het Westen heeft nog veel te ontdekken in Rusland."