door Fred Soeteman LEEUWARDEN - Verdachten en getuigen in 'de Puttense moordzaak' klagen over schelden, tieren en dreigen tijdens de politieverhoren. Maar rechtspsycholoog prof. dr. P.J. van Koppen zei gisteren voor het gerechtshof in Leeuwarden iets totaal anders: "Dat de rechercheurs de sfeer als zo vriendelijk omschrijven, vind ik zorgelijk."
Van Koppen constateerde, na het aanhoren van getuigenverklaringen van acht politiemensen die in verhoorkoppels in 1994 de moord op stewardess Christel Ambrosius (23) tot een voorlopige oplossing wisten te brengen: "Er is geen enkele indicatie dat deze mensen niet integer te werk zijn gegaan. Eerder voor het tegendeel. Maar dat betekent niet dat je dan niet op alle mogelijke manieren verdachten kunt beïnvloeden." Volgens hem kan zulke vriendelijkheid zelfs gaan passen in 'verleidingstechnieken', waarover hij al eerder voor de Hoge Raad heeft gerapporteerd na bestudering van de processen-verbaal. "De rolverdeling moet duidelijk blijven: Ik ben de verhoorder, jij bent de verdachte", zei hij.
Advocaat mr. G.G.J. Knoops van de tot tien jaar veroordeelde zwagers Herman du Bois (41) en Wilco Viets (30), wier proces in Friesland wordt herzien, kreeg gisteren de kans om in confrontatie met de verhoorders van weleer steunmateriaal bijeen te sprokkelen voor de opvatting van zijn cliënten dat hun bekentenissen indertijd het gevolg zijn geweest van druk en intimidatie. Zonder uitzondering maakten de rechercheurs onder ede echter slechts melding van gesprekken op voet van gelijkheid, een prettige, heel harmonieuze sfeer, goed vertrouwen, eerlijk en oprecht onderzoek en een integere werkwijze, waar ze nog altijd achter staan. Ze hadden bovendien trouwens geen van allen in hun carrière ooit één klacht gehad over onheus optreden.
Politieman Cor Bijl (44), die destijds de als bekentenis geïnterpreteerde 'flitsen' en 'droombeelden' van Wilco Viets verbaliseerde, onderstreepte de rustige zelfverzekerdheid in de rijen van de politie nog eens, toen hij antwoordde op een onverwachte vraag van dezelfde Wilco: "Vindt meneer Bijl nog steeds dat ik dader ben?" Bijl, vriendelijk en zonder een spoor van aarzeling: "Als ik zou mogen veroordelen, denk ik dat dat zou gaan gebeuren."
Zijn collega inspecteur Gerrit Vogelenzang (47) was de enige die, al aan het begin van de verhoorsessie van gisteren, even ten prooi viel aan opwinding en lucht gaf aan de frustratie dat de teamleden al enkele jaren alle kritiek op hun werk over zich heen hebben moeten laten komen, zonder te kunnen reageren omdat justitie de zaak nu eenmaal als afgesloten beschouwde. De inspecteur reageerde als door een adder gebeten toen mr. Knoops informeerde of er tijdens de verhoren van Du Bois ooit een vechtpartij was geweest.
"Wat?!", riep hij, zich omdraaiend met een ruk. "Wat? Vechtpartij? U bent toch wel goed?!" Herman du Bois gooide nog wat olie op het vuur: "U zei, als je nu niet vertelt dat je 't gedaan hebt, gaat je vrouw de cel in voor meineed en je kinderen naar een tehuis. Toen raakte ik over de rooie."
"Een pertinente leugen!", reageerde de inspecteur fel. "Dit is de grootst mogelijke onzin die ik ooit heb gehoord."
Het revisieproces wordt vrijdag voortgezet.