WARSCHAU - Nu fusiebeurs Euronext en de beurs van Warschau hun beurzen voor elkaar open gaan stellen, krijgen beleggers op termijn toegang tot een bescheiden Poolse aandelenmarkt. Ongeveer 230 ondernemingen hebben in de Poolse hoofdstad notering; samen hebben ze een marktkapitalisatie van €33 miljard.
Desondanks is Gielda Papierów Wartosciowych Warszawie de grootste beurs van Centraal- en Oost-Europa - zegt men zelf. Met bijverschijnselen die we ook in West-Europa kennen, bleek uitgerekend op de dag dat Euronext en Warschau hun samenwerkingsovereenkomst ondertekenden.
|
De beurs van Warschau is voor het overgrote deel in handen van de Poolse overheid.
|
De geschiedenis van de Poolse beurs gaat terug tot 1817. In 1939 - het jaar waarin de Tweede Wereldoorlog uitbreekt - komt aan de handel in aandelen een einde. Pas in 1991 wordt de aandelenhandel nieuw leven ingeblazen, waarbij de Franse beurs (nu onderdeel van Euronext) de helpende hand biedt. Het jaar 2000 is volgens de beurs van Warschau zelf een keerpunt.
In dat jaar wordt het nieuwe handelssysteem Warset geïmplementeerd, dat grote gelijkenis vertoont met NSC, het handelssysteem dat beursorganisatie Euronext gebruikt op de beurzen van Amsterdam, Brussel en Parijs. Aan het systeem in Polen werd twee jaar gewerkt. 2000 is ook het jaar van De verhuizing. In 1998 start de bouw van een hypermodern gebouw aan ulica Ksiazeca, dat in juni van 2000 wordt geopend. In november van datzelfde jaar wordt voor het eerst gehandeld met het nieuwe systeem Warset.
Blijven de verliezen voor de belangrijkste aandelenindices in 2000 nog beperkt - de technologiezware TechWIG mocht zelfs 46% bijschrijven - 2001 verloopt ronduit dramatisch. De WIG20 (zeg maar: de Poolse AEX-index) verliest 27,2%: in euro's; in Poolse zloty's is het verlies met 33,5% nog iets groter.
De MidWIG (Midkap) doet het met een winst van 11,2% (in zloty's: 1,6%) een stuk beter. De technologie-index TechWIG voert de lijst van dalers in 2001 aan, met een verlies van 55,7% (in zloty's: 59,5%). De winst uit 2000 gaat daarmee een jaar later weer volledig in rook op. Financiële waarden doen het in 2001 met een winst van 19,2% goed; it en telecom krijgen met minnen van 37,4% en 62,2% de grootste klappen.
De beurs van Warschau lijkt daarmee een beurs als alle andere, maar is het niet. De overgrote meerderheid (ruim 98%) van 60.000 aandelen in de beurs zelf is in handen van de Poolse overheid; de overige kleine 2% per eind december 2000 van 51 banken en effectenhuizen. Privatisering is op korte termijn niet aan de orde.
Euronext heeft wel oren naar een belang in de beurs van Warschau, maar dit jaar ziet beursbestuurder Wieslaw Rozlucki privatisering er niet van komen. "Misschien in 2004. Ik zou het toejuichen. Maar privatisering moet geen doel op zich zijn", zei hij daarover afgelopen vrijdag.
Waarin de beurs van Warschau níet verschilt met die in enig ander en Westers land is de aanwezigheid van schandaaltjes. Zo werd uitgerekend op de dag dat de samenwerkingsovereenkomst met Euronext werd getekend topman Andrzej Modrzejewski van oliemaatschappij PKN Orlen gehoord door een plaatselijke aanklager.
PKN Orlen was in 2001 het op één na meest verhandelde fonds van de Poolse beurs. Volgens een woordvoerster van de oliemaatschappij had het verhoor van de topman - die onmiddellijk ontslagen werd - niets te maken met PKN Orlen zelf. Modrzejewski zou zich in 1998 schuldig hebben gemaakt aan handel met voorkennis, toen hij nog in dienst was bij het door de Poolse staat gecontroleerde investeringsfonds NFI Kwiatkowski.
De Poolse staat is met meer dan 28% ook grootaandeelhouder in PKN Orlen. Het verhoor van Modrzejewski was voor de Poolse minister van Financiën Wieslaw Kaczmarek dan ook aanleiding om de feestelijke ondertekening van de samenwerking met Euronext te laten schieten.