ANTWERPEN - Wie nooit een goed excuus heeft kunnen vinden om zonder het schaamrood op de kaken door een rosse buurt te slenteren, kan nu zonder schuldgevoel naar het Antwerpse Schipperskwartier. De kwijnende hoerenbuurt van Antwerpen wordt nog twee lange weekenden omgetoverd in één grote galerie dankzij Bordello, een kunstmanifestatie om de buurt nieuw leven in te blazen nu het Antwerpse stadsbestuur een groot deel van de bordelen heeft gesloten, in een poging de prostitutie de kop in te drukken.

(Foto: PETER-VINCENT SCHULD/SCHULD)

Onlangs werd de eerste editie van Bordello gehouden. Ondanks het wat chaotische karakter van de manifestatie zat de loop er meteen goed in. Volgens initiatiefnemer Kris Verdonck, fotograaf en journalist, trokken maar liefst 12.500 bezoekers langs de vitrines en door de voormalige peeskamertjes. Niet echt het keurige publiek wat op een normale vernissage afkomt, maar daar is het Verdonck ook niet om te doen. De rode neonlichten branden opnieuw en er is eindelijk weer volk in de legendarische Oudemansstraat, vroeger het kloppende hart van de hoerenbuurt maar nu een troosteloze verzameling verzegelde bordelen en verkrottende seksshops.

De jarretels, hoge hakken en zwoele blikken van de werkende meisjes zijn vervangen door kunst in alle vormen. Schilderijen, videofilms, installaties, performances, foto's en muziek vullen 76 vitrines en 21 bordelen. Het publiek perst zich via smalle gangetjes door een labyrint van kamertjes, verwarmd door wankele straalkacheltjes.

Performance-kunstenaar Edwin Delanoeye sluipt vrijwel naakt rond achter een raam, loerend naar een lillend stuk verse lever aan een vleeshaak. Wim Delvoye, beroemd door zijn kakmachine Cloaca, laat een meisje met latex beschilderen terwijl zij door kijkgaten vanaf de straat kan worden begluurd.

Dan Decalut toont een vibrafoon waarvan de snaren worden aangedreven door vibrators. In een vitrine speelt rockzanger Luc de Vos. Annemie van Kerkckhoven exposeert vervormde pornoafbeeldingen. Paja Van Dijck toont haar 'stoelmadelief', een stoel bekleed met 'scherven, de symbolen van de verdreven straatmadelief'. In haar vitrine deelt ze nepgeld uit aan de mannelijke bezoekers om de rollen om te draaien.

Vrijwel alle kunstwerken verwijzen naar het oudste beroep ter wereld. Juist hier, achter de leegstaande ramen en in de schimmige bordelen krijgen ze een extra lading die de werken soms beklemmend maakt, soms humoristisch. Een video-installatie op een smoezelig bed, plaatjes van Britney Spears op de bladderende muur van een peeskamertje, deprimerend neonlicht boven een wastafel.

Het is niet allemaal topkunst maar het enthousiasme en het engagement om de buurt te redden, straalt er vanaf. Verdonck is dan ook trots dat gerenommeerde kunstenaars als Wim Delvoye en Fred Bervoets aan dit project willen meedoen. Bordello ontstond pas eind vorig jaar als een idee aan de bar. Binnen de kortste keren deed de tamtam zijn werk en boden kunstenaars en bordeelhouders spontaan hun medewerking aan.

De volgende twee edities (14 - 17 februari en 30 maart - 2 april) worden veel groter en professioneler, met acht straten vol kunstenaars en ook schrijvers, die hun werk komen voorlezen. "Er zullen ook veel Nederlandse kunstenaars meedoen", aldus Verdonck, die al bezig is met vervolg-Bordello's in Utrecht, Berlijn, Parijs en New York.

Het Antwerpse stadsbestuur is vooralsnog echter niet erg onder de indruk. Burgemeester Leona Detiège heeft laten weten dat haar drastische prostitutieplannen tot de laatste letter worden uitgevoerd. Bordello zal de prostitutie niet redden, of de Irma la Douce-achtige romantiek van vroeger terugbrengen waar de oudere buurtbewoners met weemoed over vertellen. Verdonck: "Dat had ik ook niet verwacht. Maar Bordello heeft wel iets losgemaakt. Ik hoop dat er snel een plan komt voor de toekomst van de wijk."

Toch is niet iedereen even ingenomen met de komst van de kunstenaars in het Schipperskwartier, getuige een hartenkreet in het gastenboek: "Ik wil hoeren, geen baardige zwamneuzen!" Slechts twee straten verderop kan ook deze wens in vervulling gaan.

zoek naar gerelateerde artikelen

vr 8 februari 2002