door Pieter van der Sloot MOSKOU - De Russische president Vladimir Poetin - zelf judoka met zwarte band en verwoed skiër - heeft een nationaal plan aangekondigd om het steeds ongezonder en vadsiger wordende volk weer aan het sporten te krijgen.

De Russische president Vladimir Poetin in zijn judopak met zwarte band.

"De levensverwachting in ons land is onvergeeflijk laag", sprak de 49-jarige Kremlinleider vorige week voor de Russische televisie. "De prijs die we hiervoor economisch en demografisch moeten betalen, is veel te hoog."

Wordt een Rus grosso modo niet ouder dan 58 jaar, voor een Russische vrouw ligt dat gemiddelde slechts acht jaar hoger. Slechte voeding, rampzalig rookgedrag, sociale stress, beroerde ecologische omstandigheden en de almaar stijgende consumptie van wodka en andere alcoholica vormen de belangrijkste oorzaken.

Poetin heeft de Staatsraad, een consultatief lichaam van regionale gouverneurs, opdracht gegeven snel met plannen te komen om de oude Russische sportglorie weer enigszins te herstellen. En daarmee tevens iets te doen aan de gezondheid van de bevolking. Ten tijde van de Sovjet-Unie heerste Moskou op alle erepodia (CCCP was cyrillisch voor USSR, zo wist vrijwel iedere tv-kijker), maar het sportniveau is de afgelopen tien jaar dramatisch gedaald.

Slechts 10 procent van de 145 miljoen Russen doet op dit moment iets aan sport. "De helft van alle kinderen en tieners is ongezond en ruim een miljoen schoolkinderen hebben niet de mogelijkheid sport te bedrijven", voegde Poetin eraan toe. "Dit moet snel veranderen." Daarnaast probeert men ook het massale drugsgebruik onder de jeugd, dat door gerelateerde infectieziekten als hiv-besmetting en tbc op termijn voor een tijdbom zorgt, met het sportprogramma aan te pakken.

Bijna een kwart van de sportcomplexen werd sinds het uiteenvallen van de Sovjet-Unie vanwege gebrekkige overheidssteun gesloten of ingepikt door handige ondernemers die ze veranderden in overdekte markthallen. Waar ooit fluitsignalen en het gepiep van sportschoenen klonken, worden nu Mercedessen en illegaal geperste cd's aan de man gebracht.

De sloop ging hand in hand met een wildgroei aan nieuwe sportcomplexen met luxe zwembaden, zonnebanken, sauna's en fitnesszalen voor de Russische middenklasse en de rijken. Een verheugend verschijnsel, maar niet voor de massa, die nog het nakijken heeft.

"Ik heb voor mijn dochtertje bij een aantal van die clubs geïnformeerd wat een lidmaatschap kost. Gemiddeld zo'n duizend dollar per jaar. Dat verdien ik nog niet in vier maanden!" zegt kapster Olga (36), die ondanks haar betrekkelijk jeugdige leeftijd bekent heimwee te hebben naar dit aspect van de Sovjetjaren. "Als lid van de Komsomol (Communistische jeugdbond, red.) had ik drie keer in de week gymnastiek- en zwemles. En 's zomers gingen we ieder jaar een maandlang gratis op sportkamp naar de Krim. Dat moet ik mijn kind nu allemaal onthouden. En dat doet pijn."

Poetin deed, behalve aan zijn regering en de regionale leiders, ook expliciet een oproep aan de Russische privé-sector om voor meer sportfaciliteiten te zorgen en stelde hiervoor een serie fiscale maatregelen in het vooruitzicht. Het plan van Poetin heeft al geleid tot bizarre situaties, zoals in Ruslands tweede stad Sint-Petersburg waar de gouverneur zijn ambtenaren min of meer per oekaze heeft opgedragen massaal te gaan sporten.

"Behalve potsierlijk is dit gevaarlijk", zegt een ambtenaar in Sint-Peterburg die niet met naam wil worden genoemd. "Toen Boris Jeltsin president was, gingen sommigen ineens tennissen, omdat Jeltsin een verwoed tennisser was. Nu zijn de echte carrièremakers massaal aan het judoën en skiën geslagen, omdat Poetin dat doet. Het imiteren van de leider zit ons in het bloed."

zoek naar gerelateerde artikelen

di 5 februari 2002