DEN HAAG - Het eerste kiezersbedrog van Leefbaar Nederland lijkt al een feit, terwijl er nog geen enkele stem is uitgebracht. Voorzitter Jan Nagel, een van de oprichters van Leefbaar Nederland, krijgt opeens toch een verkiesbare plaats op de kandidatenlijst. "Ondubbelzinnig zeg ik nee", schreef Nagel nog in zijn boek 'Boven het Maaiveld' over het Kamerlidmaatschap. Ook bij talloze andere bijeenkomsten sloot de voormalige programmamaker van de VARA een parlementszetel uit. "Je moet daar consequent in zijn", hield hij bij hoog en bij laag vol.

Het zijn slechts sterke schouders die de weelde kunnen dragen. Op 21 Kamerzetels staat Leefbaar Nederland, een bedenksel van zakenman Willem van Kooten, diskjockey Henk Westbroek en dezelfde Jan Nagel, inmiddels in een van de opiniepeilingen. De partij kan een aardverschuiving in de Nederlandse politiek veroorzaken.

LN-lijsttrekker Pim Fortuyn (Foto: ANP)

Jan Nagel moet lijsttrekker én straks fractievoorzitter Pim Fortuyn in het parlement gaan bijstaan, omdat er kennelijk getwijfeld wordt aan de capaciteiten van Fortuyn. Daarnaast zou Nagel 'verstand' hebben van de Haagse politiek, de wereld die Leefbaar Nederland juist zo verafschuwt en bestrijdt.

Nu al trekt Leefbaar Nederland een spoor van ellende als het gaat om de Kamerkandidaten. De sympathieke zanger Henk Wijngaard ("Met de vlam in de pijp"), natuurlijk niet bepaald een politiek hoogvlieger, kwam er net op tijd achter dat hij niet in de wieg is gelegd voor een loopbaan op het Binnenhof.

Kraay sr.

Rond voetbalkenner Hans Kraay sr. speelde zich een heus drama af. Hij beëindigde vanwege Leefbaar Nederland zijn contract bij Studio Sport, waar hij deskundig commentaar leverde op voetbalwedstrijden, en vlak daarna trok Kraay zich verrassend terug als Kamerkandidaat voor Leefbaar Nederland. De man zou niet opgewassen zijn tegen de verkiezingsdrukte.

Pim Fortuyn was trouwens al teleurgesteld over het aantal bekende Nederlanders op de kandidatenlijst. Zijn humeur moet er niet beter op geworden zijn. Advocaat Bram Moszkowicz, Telegraaf-columnist Bob Smalhout, Catherine Keijl, zangeres en oud-rechter Corry Brokken zien niets in een Kamerzetel.

Belangrijke captains of industry hebben zich ook al niet gemeld voor de 'Lijst-Fortuyn'. Hollywoodbankier Frans Afman, die door Willem van Kooten is gevraagd om op de zogeheten 'groslijst' te gaan staan, heeft eigenlijk ook helemaal geen zin in een Kamerlidmaatschap.

Daarnaast is er nog de weerbarstige achterban van Leefbaar Nederland - diep geworteld in de lokale politiek - die voorlopig nog niets moet hebben van bijvoorbeeld de bekende officier van justitie Fred Teeven of boerenleider Wien van den Brink.

Fortuyn is inmiddels ook de draad kwijt. De ex-PvdA'er vindt dat de Nederlandse politiek de ouders van Máxima Zorreguieta niet meer moet negeren. Hij kan het verdriet van prinses Máxima niet meer aanzien. Vader Jorge Zorreguieta is welkom, zo luidt de boodschap van Fortuyn nu.

LN-voorzitter Jan Nagel

Maar precies een jaar geleden schrijft dezelfde Fortuyn nog in Elsevier: "En als de kroonprins wil trouwen met Máxima zullen we onmenselijk moeten zijn tegen haar en haar moeten uitleggen dat de solidariteit aan de nabestaanden van dertigduizend vermiste Argentijnen, voor wie haar vader politieke verantwoordelijkheid draagt, gaat boven het respecteren van haar recht om haar vader aanwezig te laten zijn bij haar huwelijk en leven in Nederland."

Het kan dus verkeren. De principes van Fortuyn, een overtuigd republikein, blijken in de aanloop naar de verkiezingen toch van elastiek. Pleitte hij er eerst nog voor om de "Oranje Santenkraam" af te schaffen, inmiddels is dat allemaal weer anders. Zo vlak voor woensdag 15 mei, de dag van de Tweede-Kamerverkiezingen, zegt Fortuyn opeens dat hij niet zal tornen aan het koningshuis. Merkwaardig voor iemand die twee jaar geleden de monarchie vergelijkt met een "poppenkast". En die in september 1996 nog schrijft dat het "een uiting van beschaving en compassie" zou zijn als koningin Beatrix en het koningschap "met pensioen" zou worden gestuurd.

De angst bij PvdA, VVD, CDA en de andere partijen dat Leefbaar Nederland miljoenen euro's in de partijkas heeft, is vooralsnog voorbarig. De partij let op de kleintjes. Wie het partijbureau in Hilversum belt, betaalt daarvoor maar liefst dertig eurocent per minuut. Alles heeft zo zijn prijs. Ook Leefbaar Nederland.

zoek naar gerelateerde artikelen

di 5 februari 2002