ZEIST - De benen krom, de passes krom, maar de teksten kaarsrecht. Willem van Hanegem. Ongecompliceerde vakidioot in een wereld vol wollige woorden. Zijn presentatie als assistent-bondscoach zorgde gisteren voor de hoogste amusementswaarde. De moraal van het verhaal? Of Oranje beter wordt, moet nog worden afgewacht. Leuker wordt het in ieder geval wel met de koning van de kwinkslag. "Nee, ik ben niet op mijn knieën naar Zeist gekomen. Dan had ik woensdag al moeten vertrekken."

|
Wim van Hanegem knuffelt Louis, zijn trouwe fan. (Foto: Fotografie Rob de Jong)
|
Persconferenties heeft-ie nooit leuk gevonden, en dus zeker niet zo'n lange. Vijf mensen achter de tafel, de Johan Cruyff-zaal twee keer gevuld. Met zijn gedachten schijnbaar elders keek Van Hanegem voor zich uit, terwijl Henk Kesler praatte. Opeens verscheen er een glimlach van vertedering op zijn gezicht. Klaas en Louis schuifelden voorzichtig naar voren. De verstandelijk gehandicapte fans van AZ, vooral bekend geworden in de vaderlijk uitgestoken armen van toenmalig trainer Van Hanegem, kwamen hun idool een bloemetje brengen. Het ijs was gebroken.
Omdat Kesler in hem niet de ideale bondscoach ziet - "Daarvoor moet je ook organisatorisch goed zijn" - werd Van Hanegem benoemd tot secondant van Dick Advocaat. "Omdat wij hem er graag bij wilden hebben", motiveerde de KNVB-directeur. Zelf liet 'De Kromme' zich al eens ontvallen beschikbaar te zijn. "Voor het eerst in mijn leven heb ik me, toen Van Gaal wegging, uitgesproken in die richting. Ik deed dat puur in mijn enthousiasme. Eerlijk gezegd had ik toen wel een telefoontje van de KNVB verwacht."
Juist om die reden - het bracht nogal wat teweeg, maar dat telefoontje bleef uit - had hij er bijna geen zin meer in. "Vanwege al die heisa", doelt hij op het nationaal debat, alsook het spel achter de schermen waarbij meerdere namen genoemd én gepolst werden. Ook stoorde hij zich aan de eeuwige verhalen als zou 'de bondscoach Van Hanegem' niet representatief zijn. "Er werd gesuggereerd dat ik niet met sponsors overweg kan. Wat een flauwekul. De buitenwereld doet er moeilijker over dan ikzelf."
Uiteindelijk kwam de KNVB toch bij Van Hanegem (57 jaar, 52 interlands) terecht. Het was een voorwaarde die 'De Kleine Generaal' stelde. "Ik heb iemand nodig die mij aanvult. Willem is loyaal, durft zijn mening te geven, heeft kennis van zaken en kon zelf ook wel een beetje voetballen", aldus Advocaat.

|
Wim van Hanegem knuffelt Louis, zijn trouwe fan.
|
Van Hanegem: "Dickie belde me zondag op. Ik was toevallig thuis en mocht er één nachtje over slapen." Op zijn beurt wilde hij ook alleen in zee met de technisch directeur van Glasgow Rangers. Advocaat en Van Hanegem koesteren een rijk verleden, met name in de geestelijke zin van het woord. Ze deelden - let wel: noodgedwongen - het bed in Chicago, waar beiden ooit als voetballer actief waren. Ze gingen naar het honkbal en stonden elkaar naar het leven op de tennisbaan. "Altijd lachen... Ik vond het wel grappig, die korte beentjes", aldus de assistent over de bondscoach. De basis van een goede samenwerking? "We weten wat we aan elkaar hebben. Als het om een andere coach ging, had ik het niet gedaan."
Dat, en het gegeven dat hij eindelijk eens met "die gasten" (vrij vertaald: 's lands beste voetballers) wilde werken, gaven de doorslag. Niet de avond (23 januari) in Overveen, waar Kesler bij de familie Van Hanegem op bezoek kwam na eerder op de dag in Edinburgh een definitief akkoord te hebben bereikt met Rangers-voorzitter David Murray. Vergenoegd sprak Kesler van "een erg gezellige avond met koffie, spa rood en later zelfs een biertje". Komisch was het om Van Hanegem de wenkbrauwen te zien fronsen. "Die Kesler is zelf niet echt een vrolijke Frans." De gastheer had zijn 'baas' nota bene nog moeten leiden. "Hij heeft zo'n navigatiesysteem in zijn auto, maar mijn huis kwam er niet in voor. Hij stond bij een tankstation. Via de telefoon heb ik hem naar binnen geloodst..."
Zo bezien was het dus goed dat Advocaat zijn telefoonnummer nog had. Willem van Hanegem, die erg goed ligt in de spelersgroep van Oranje, is boven alles een man van de heldere dialogen. Hoe zijn contract bijvoorbeeld is opgesteld, kon hij nog niet zeggen. Hij heeft nog geen letter gezien, laat staan kleine lettertjes, maar het zat wel goed. "Ik doe alleen dingen die ik leuk vind." En dit vindt hij leuk. "Als je trainer bent, is het logisch dat je ooit met de beste spelers wil werken."
De analist van Canal+, een functie die hij overigens blijft vervullen, is een verstokt voorstander van een systeem met drie spitsen. Hoe die posities worden ingevuld, ziet hij wel. Komt tijd, komt raad. "We moeten het allemaal niet moeilijker maken dan het is. Er valt straks echt wel weer iemand uit de hoge hoed."
De technische zwaargewichten konden nog net voor de persconferentie de EK-loting meepikken. Ook die missie wil de man van het volk vooral simpel houden. "We kunnen nu wel weer heel interessant gaan doen over Wit-Rusland en zo, maar dit Nederlands elftal heeft zo veel kwaliteit dat niemand moet zaniken; je moet je gewoon plaatsen."
Het was mooi geweest. De verslaggeefster van de commerciële omroep kreeg nog even een vermoeide blik als antwoord op de stupide vraag of hij blij was met deze benoeming. "Ik wil naar huis. Die bloemen hebben water nodig."