door Maarten van Meurs DEN HAAG - De tot voor kort vrijwel zekere deelname van Nederland aan het Amerikaanse Joint Strike Fighter (JSF)-project dreigt te stranden op een fors geldtekort.

Voor het meedoen aan de ontwikkeling van dit nieuwe F35-gevechtsvliegtuig, dat vanaf 2010 de F16 moet gaan opvolgen, moeten de Nederlandse overheid en bedrijfsleven in totaal 800 miljoen dollar (bijna 900 miljoen euro) op tafel leggen. Vlak voor de Amerikaanse deadline ligt er echter nog een financieel gat van 150 tot 180 miljoen euro, afhankelijk van de berekeningsmethode.

In een wanhoopsoffensief vaardigt het bedrijfsleven vandaag werkgeversvoorzitter Jacques Schraven (VNO-NCW) en vakbondsvoorman Lodewijk de Waal (FNV) af naar premier Kok om het enorme belang van de JSF voor de Nederlandse industrie te onderstrepen.

Binnen het kabinet zijn VVD-minister Jorritsma (Economische Zaken) en haar partijgenoot staatssecretaris Van Hoof (Defensie) de grote voorvechters van het JSF-project. Maar ook zij vinden dat hun departementen niet het nu nog overgebleven gat moeten gaan dichten.

Minister Jorritsma heeft dat gisteren nog eens onderstreept tegenover Stork-topman Veenman. Vooral voor Stork, dat de voormalige Fokker-bedrijven omvat, staat er veel op het spel.

Het bedrijfsleven sluit niet uit nog iets meer te bieden dan de ongeveer 140 miljoen euro die nu in eerste instantie op tafel ligt, maar het enorme gat dat er nu nog ligt is volstrekt buiten de mogelijkheden, zo wordt gezegd bij de industrie.

"Omdat wij een percentage van de omzet afdragen, kan onze bijdrage op een termijn van dertig jaar oplopen tot ruim 400 miljoen euro, oftewel een miljard gulden, op een totale omzet van twintig miljard gulden.

Als dat meer moet worden dan is het bedrijfseconomisch niet meer interessant en dan gaat het gewoon niet door", aldus een zegsman uit het bedrijfsleven.

Een flink deel van het financiële gat wordt veroorzaakt door de harde voorwaarden van VVD-minister Zalm (Financiën). Hij gaat niet akkoord met het voorstel van Jorritsma en Van Hoof om te rekenen met de koers van een dollar die gelijk staat aan een euro. Zalm eist garanties die ook dekkend zijn bij de huidige dollarkoers van 1,10 euro. Als gerekend wordt met een dollarkoers van een euro veroorzaakt dit een gat van 90 miljoen euro.

In de Tweede Kamer zijn VVD en CDA voor deelname aan de JSF. De PvdA is nog niet overtuigd van deelname terwijl D66 de voorkeur geeft aan 'kopen van de plank' over enkele jaren, zonder deel te nemen aan de productie. PvdA en D66 hebben er vooral grote moeite mee dat de Tweede Kamer slechts tot eind februari de tijd heeft om een JSF-besluit te beoordelen.

zoek naar gerelateerde artikelen

wo 23 januari 2002