AMSTERDAM - De politiek moet met haar handen afblijven van het poldermodel. Dit zei FNV vakcentrale-voorzitter Lodewijk de Waal gisteren in zijn nieuwjaarsrede. "Als de politiek het poldermodel zo graag wil afschaffen, zijn wij tenminste van het jaarlijkse gezeur af over loonmatiging", zo zei hij ironisch.

Hij richtte zijn pijlen vooral op de TweedeKamerfracties van de VVD en D66, die het zogenoemde primaat van de politiek afgelopen jaar regelmatig probeerden op te poetsen. De politiek wil onder meer haar invloed vergroten op de loonontwikkeling in ons land.

De Waal vreest dat dit in de praktijk vooral neerkomt op ordinair 'cao-shoppen'. Alleen de voor de overheid gunstige aspecten van een cao blijven overeind en cao-afspraken over bijvoorbeeld bovenwettelijke uitkeringen worden verboden, zo waarschuwde De Waal.

Een bijzondere vermaning had hij voor de president van De Nederlandsche Bank, Nout Wellink, die eind vorig jaar de bestuurlijke traagheid hekelde en de politiek ook meer armslag wil geven. "Wellink schijnt een wijs man te zijn, zij het dat hij de laatste tijd als filiaalhouder van een bijbankje van de Europese Centrale Bank iets te veel tijd heeft om zichzelf te profileren", schamperde De Waal.

Als de kritiek op het samenspel van werkgevers en werknemers in het poldermodel blijft aanhouden, dan is de FNV klaar voor actie, zo zei hij na afloop.

"Het poldermodel werkt omdat men erin gelooft, en men gelooft erin omdat het werkt", aldus De Waal. "Als anderen menen dat confrontatie effectiever is, of dat de Tweede Kamer denkt banen te kunnen creëren, dan is het snel gedaan met de arbeidsrust. Men kan het krijgen zoals men het wil hebben."

Op het grootste sociaal-economische vraagstuk, de wao, ging hij echter in zijn nieuwjaarsrede niet in. De Sociaal-Economische Raad (SER), het paradepaardje van het poldermodel met daarin werkgevers, de vakbeweging en kroonleden, zit met de handen in het haar. De SER wil dat er een nieuw, strenger wao-stelsel moet komen. Over de invulling ervan wordt echter al maanden geruzied. Deze maand is het erop of eronder om een oplossing te vinden. Het kabinet heeft de SER al enkele malen tot haast gemaand.

Zeker nu het minder gaat met de economie koestert De Waal het poldermodel als nooit te voren. Goede arbeidsverhoudingen zijn nog lang niet overal vanzelfsprekend. "Mensen worden voor het eerst in jaren weer massaal ontslagen. Amerikaanse wanpraktijken doen hun intrede, kijk maar naar UPC en Lost Boys, waar mensen na het inleveren van hun kantoorspullen letterlijk op straat zijn gezet. In alle twee de gevallen ligt er geen sociaal plan op tafel. De FNV kan dergelijke toestanden niet tolereren."

De verplichting de werknemers goed te behandelen, geldt ook voor Nederlandse bedrijven in het buitenland. "Zij zijn ook verplicht om zorgvuldig om te gaan met de rechten van de mens".

zoek naar gerelateerde artikelen

di 8 januari 2002