BRUSSEL - De introductie van de euro heeft met glans de eerste test doorstaan. Bijna alle geldautomaten in de twaalf landen van de eurozone spuwden gisteren in de loop van de dag euro's uit.

Er blijkt nog een gebrek aan kleinere eurobiljetten te zijn. (Foto: EPA)

Op nieuwjaarsdag waren er al vier landen die 100% scoorden: Oostenrijk, Duitsland, Luxemburg en Nederland, zo liet de Europese Centrale Bank weten. In Italië bleven de automaten het langst lires uitbraken, maar dat euvel was gisteren ook verholpen. Wel signaleerden Italiaanse consumentenorganisaties forse stiekeme prijsverhogen.

Eurocommissaris Pedro Solbes (Monetaire Zaken) toonde zich uiterst tevreden over de soepele omschakeling. Op nieuwjaarsdag was al 80% van de geldautomaten (160.000 stuks) geconverteerd, gisteren was dat vrijwel 100%. De rijen aan de geldautomaten waren gisteren ook wat korter. Niet alleen omdat het nieuwtje er wat af was, ook omdat het publiek in de regel in januari minder uitgeeft.

Men leek gisteren zoveel mogelijk de oude nationale valuta uit te willen geven. Het aanbieden van grote biljetten in kleine winkels zorgde wel voor de nodige wisselproblemen. "Maar in de regel reageert het publiek positief, er is geen gebrek aan vertrouwen zoals sommigen gevreesd hadden", aldus Solbes.

In heel Europa is op nieuwjaarsdag een recordbedrag aan geld opgenomen en gisteren begon het inleveren van de oude valuta via de detailhandel, die in feite als wisselkantoor fungeert. In Nederland en België is al 15 à 30% van de nationale valuta terug bij de centrale bank. Volgens Solbes is dat resultaat zo goed dat binnen enkele weken de hele omwisseloperatie een feit kan zijn, wellicht in de zuidelijke landen wat later.

Gisteren was de eerste dag dat alle winkels en banken open waren en de rijen deden zich vooral voor bij de banken. Mensen die 'oud geld' kwamen wisselen en de eurobiljetten haalden die ze niet uit de automaten konden krijgen. In een aantal landen waren de automaten maar met twee of drie soorten biljetten gevuld. Over de hele linie bleek toch dat er een gebrek was aan de kleine coupures. Die nemen evenveel ruimte in de geldautomaten in en zijn eerder op. Daarom hadden de banken ze op de eerste dag er slechts mondjesmaat ingestopt. Volgens Solbes moeten de kleine biljetten nu vooral via de detailhandel worden verspreid.

Gisteren was het al 'D-day' met alle winkels open, maar volgens Solbes is komende zaterdag een nog beter meetpunt, omdat dan driemaal meer inkopen worden gedaan dan door de week. Hij zei te hopen dat eind volgende week 90% van alle betalingen in euro's gaat.

In Berlijn rondden de dames van plezier hun tarieven met 2,2% naar beneden af naar €60 voor een complete behandeling, maar hun collega's op de Hamburgse Reeperbahn verkochten hun huid duurder en schroefden het oude tarief van 100 mark op naar €60, een prijsverhoging van maar liefst 17,35%. Ook de parkeerwachters in de Duitse grote steden knepen een oogje toe, omdat de omschakeling van de parkeermeters nog niet vlekkeloos is. Duitsland is het enige land dat de eigen oude munt meteen tot niet-wettig betaalmiddel heeft verklaard. In de praktijk zullen de winkels de D-mark echter nog enkele weken aanvaarden.

De meeste europroblemen deden zich gisteren voor in het openbaar vervoer, op tolwegen en met parkeermeters die geen euro's slikten. In Helsinki was het openbaar vervoer gisteren gratis, omdat Finse marken niet meer werden geaccepteerd en het met euro's nog moeizaam ging.

Op de Franse autowegen ontstonden files doordat het bij de tolpoorten een rommeltje werd, omdat de automaten geen wijs meer werden uit de diverse munten die erin werden gegooid. In Griekenland ontstond een monsterfile, omdat automobilisten tussen Athene en Thessaloniki de tolweg gebruikten als wisselpunt voor drachmes naar euro's.

Maar de grootste problemen wat betreft het op gang komen van het openbaar vervoer kwamen voor in Engeland, dat voorlopig weigert het pond in te ruilen voor de euro. De Britse reiziger met openbaar vervoer werd op de eerste werkdag geconfronteerd met lange rijen, kapotte kaartenmachines en vertraagde treinen.

zoek naar gerelateerde artikelen

do 3 januari 2002