BRUSSEL - De overgang naar de euro is in het hele gebied van de twaalf eurolanden zonder grote problemen verlopen. Maar de echte test komt pas vandaag als alle winkels open zijn en het normale leven zijn gang herneemt.

"Geen nieuws is echter goed nieuws", stelde de woordvoerder van de verantwoordelijke eurocommissaris Pedro Solbes (Monetaire Zaken) gisteren tevreden in Brussel vast.

Om de geldautomaten zoveel mogelijk 'zakgeldbedragen' van rond de €100 te laten uitbraken, waren ze vooral gevuld met 50 en 20 eurobiljetten en niet zoals de bedoeling was met vijfjes en tientjes. Hierdoor kunnen vandaag wisselproblemen ontstaan. De Europese Commissie roept de burgers dan ook op de eurokits die voor 1 januari in omloop zijn gebracht te gebruiken en niet te bewaren als verzamelobject. De vrees is dat anders vandaag een tekort aan wisselgeld ontstaat in winkels en aan de loketten.

.

Volgens de commissie had begin deze week zo'n 40% van de detailhandel in de eurozone nog geen euro's in huis. Het gaat daarbij vooral om de zuidelijke eurolanden. In Nederland had op oudjaarsdag 90% van de winkels al wel euro's in de kassa. Bij de grootwinkelbedrijven is nergens een probleem.

De commissiewoordvoerder toonde zich verheugd over het enthousiasme van de burgers om zo snel mogelijk eurobiljetten op zak te willen hebben, blijkens de lange rijen voor de geldautomaten. Tot op heden zijn 6 miljard eurobiljetten en 37,5 miljard munten klaargemaakt voor distributie, dat is respectievelijk 40 en 74% van de totale productie. Uiteindelijk zullen er 15 miljard biljetten in omloop zijn, achter elkaar gelegd genoeg voor tweeënhalf keer de afstand naar de maan.

Door de scherpe veiligheidsmaatregelen zijn er nauwelijks overvallen geweest op geldtransporten. Wel doken nog meer vervalsingen op van nationale valuta. De valsmunters wilden hun restjes blijkbaar ook kwijt. Enigszins behoorlijke vervalsingen van eurobiljetten zijn nog niet aangetroffen. De Europese Commissie heeft ook geen signalen dat de komst van de euro op grote schaal wordt aangegrepen om de prijzen te verhogen.

De voorzitter van de Europese Commissie, de Italiaan Romano Prodi, denkt dat de fysieke introductie van de euro de vraag zal doen toenemen, waardoor de wisselkoers kan stijgen. "We hebben de euro niet geïntroduceerd om met de dollar te concurreren, we willen lage inflatie en monetaire stabiliteit in Europa. Dat laatste is nu het geval. Het eerste komt eraan", aldus Prodi. "We hebben afscheid genomen van een deel van de geschiedenis van Europa en beginnen nu met een nieuw hoofdstuk. Ik wil geen boodschap meegeven aan Zweden, Denemarken en Engeland die niet meedoen. Het is aan de burgers van deze landen om deze 'historische gebeurtenis' te evalueren en dan te beslissen wat ze zelf willen." Met de introductie van de euro verzekerden de politici en centrale bankiers van twaalf landen de burgers dat ze met de nieuwe munt een solide valuta in handen krijgen. Volgens Duisenberg heeft de euro in zijn driejarig 'elektronisch' bestaan al bijgedragen aan de stabiliteit, lage inflatie en toegenomen handel in Europa. De komst van de biljetten zou de groei alleen maar meer stimuleren. "De euro is nu ondergewaardeerd", zo stelt de ECB-president in de Duitse krant Die Welt. Sinds de introductie begin 1999 is de euro vooral scherp in waarde gedaald ten opzichte van de dollar. Morgen komt het ECB-bestuur voor het eerst sinds de chartale introductie van de euro in Frankfurt bijeen. Volgens Duisenberg staat het huidige monetaire beleid van de ECB (lees: een rentevoet van 3,25%) economisch herstel niet in de weg. Vrijwel geen analist verwacht dan ook een renteverlaging.

Prodi vindt wel dat er meer coördinatie van het economisch beleid in het eurogebied moet komen. Hij denkt bijvoorbeeld aan een 'mr. Euro' die net als Javier Solana het buitenlands beleid coördineert, de monetaire spreekbuis is van Europa.

De Europese ministers van Financiën zijn echter dik tevreden met Duisenberg als 'mr. Euro' en zien de ECB als contactpunt. Ook commissaris Solbes (Monetaire Zaken) zei het onverstandig te vinden het informele karakter weg te nemen van de groep van ministers van Financiën van de twaalf eurolanden, die nu de 'Eurogroep' vormen. De afgelopen maanden hebben vooral Frankrijk en België ervoor gepleit de eurogroep meer macht en beslissingsbevoegdheid te geven, maar landen als Nederland en Duitsland voelen daar niets voor.

Prodi zei verder geen problemen te zien bij de uitspraak van Duisenberg dat hij ten minste dit hele jaar aanblijft. De Fransen hadden hem graag in juni zien vertrekken ten gunste van een eigen kandidaat. "Duisenberg heeft wel gezegd dat hij eerder weggaat maar niet wanneer", aldus Prodi, die wel toegaf dat er min of meer een afspraak lag dat Duisenberg tussentijds het roer zou overgeven. "Dus we moeten tot nieuwe afspraken komen als Duisenberg gaat. Ik denk dat we daar wel een akkoord over kunnen bereiken dat niet hoeft te leiden tot spanningen binnen de ECB."

zoek naar gerelateerde artikelen

wo 2 januari 2002