door Pieter Nijdam PARIJS - Duizenden Franse kinderen weten het zeker. De kerstman komt helemaal niet uit het hoge noorden. Hij komt uit China. Kijk maar naar het speelgoed. Die vreemde tekens aan de onderkant, dat is toch Chinees?

Of het nou gaat om Barbie-poppen of om Harry Potter-spullen, het wordt allemaal in China gemaakt. In de grote Franse warenhuizen en supermarkten is één op de twee speelgoedartikelen van Chinese makelij. De lage lonen en gebrekkige sociale voorzieningen in 's werelds grootste land zijn voor veel Amerikaanse en Europese speelgoedfabrikanten reden hun productie daar naar toe te verplaatsen.

Sommige ouders fronsen de wenkbrauwen bij de overdaad aan elektronische speeltjes afkomstig uit het Verre Oosten. "Waar is het oude degelijke speelgoed gebleven? Waar zijn de elektrische treinen, de houten blokkendozen en de puzzels." Maar in Frankrijk is de wil van het kind wet... en die wil nou eenmaal op afstand bedienbare raceauto's en robothondjes.

De traditionele Franse speelgoedindustrie leidt een kwijnend bestaan. Zo zag de trots van de Franse modelbouw, Jouef, zich genoodzaakt de poorten te sluiten. Deze fabrikant van elektrische treinen, die in 1948 doorbrak met het legendarische model: de Tombouctou-Alger, maakt al jaren verlies. In 1978 ging het de fabriek in Champagnole in de Jura nog voor de wind. Toen werkten er duizend mensen. Inmiddels zijn dat er nog maar 58. Voor hen is een sociaal plan ontwikkeld. Hetzelfde verhaal geldt voor Majorette, eens mondiaal marktleider van miniatuurauto's.

Bijna 250 van de 350 werknemers van de fabriek in Rillieux-la-Pape bij Lyon hebben dit jaar een magere kerst. Zij werden onlangs op staande voet ontslagen. De rest mag geleidelijk afvloeien, tot de productie over een half jaar definitief wordt stilgelegd.

Voor puzzelfabrikant Ravensburger in de Bourgogne en modelbouwgigant Meccano uit Calais is de situatie niet anders. Bij deze twee bedrijven hebben meer dan duizend werknemers te horen gekregen dat ze naar een andere baan uit moeten kijken.

Ondanks deze sombere berichten is er toch nog hoop voor de Franse speelgoedmakers. Dat meent althans Jean-Louis Berchet, directeur van 's lands grootste poppenfabriek. Hij heeft berekend dat het Chinese speelgoed 25 keer goedkoper is dan de Franse artikelen. "Qua prijs verliezen we altijd de strijd, dus moeten we het anders aanpakken. Op de eerste plaats moeten we inventief zijn, voorts moeten we producten ontwikkelen die groot van omvang zijn en dus moeilijk te vervoeren. Op de derde plaats moeten we verschillende technologieën samenbrengen, die voor massaproductie te ingewikkeld zijn."

Of dat voldoende is om de harten van de Franse kindjes terug te winnen, is maar zeer de vraag. Bovendien zou het bij de jongsten onder ons alleen maar tot verwarring leiden. Voor hen is de kerstman immers een Chinees.

zoek naar gerelateerde artikelen

ma 24 december 2001