AMSTERDAM - Het ministerie van Sociale Zaken vreest dat het nieuwe wao-stelsel waarop de Sociaal-Economische Raad (SER) aankoerst, het rijk netto twee miljard gulden extra per jaar gaat kosten. Dat komt vooral doordat volledig afgekeurde werknemers volgens het adviesorgaan een hogere uitkering moeten krijgen. Dat staat in geheime berekeningen van het ministerie die in SER-kringen circuleren.

De SER onderneemt vandaag na maandenlange onderhandelingen een ultieme poging om een akkoord te bereiken over een aanzienlijke vermindering van het aantal wao'ers in ons land.

Hoewel de SER niet als opdracht had een systeem te ontwerpen waarmee fors op de wao-kosten zou worden bezuinigd, zijn de conclusies van Sociale Zaken wel van belang. Inmiddels hebben de meeste politieke partijen in hun verkiezingsprogramma's namelijk wél forse besparingen op de wao ingeboekt.

De onderhandelaars in de SER hekelen de rekensommen van Sociale Zaken. Het ministerie zou "absoluut geen rekening houden'' met de veel strengere wao-keuringen waarop de SER aanstuurt. Daardoor neemt het aantal wao'ers fors af en wordt er juist 5 miljard gulden per jaar bespaard, aldus SER-bronnen.

Over de meeste onderdelen van het nieuwe wao-stelsel zijn de SER-onderhandelaars het eens. Alleen over de positie van werknemers die voor minder dan 50 procent worden afgekeurd, is nog geen overeenstemming.

De grootste kostenpost van het door de SER gewenste nieuwe wao-stelsel is, aldus Sociale Zaken, de garantie dat werknemers die volledig worden afgekeurd minimaal 70 procent van hun laatstverdiende loon als wao-uitkering krijgen. Deze groep kost het rijk nu ruim 17 miljard gulden en straks een dikke 21 miljard. Dat komt doordat de dekking van het 'wao-gat', die nu door werkgevers en werknemers wordt betaald, volgens de SER straks volledig voor rekening van de overheid komt.

Verder wil de SER dat werknemers die voor 50 tot 80 procent zijn afgekeurd, in dienst van hun baas blijven en gedurende een periode van twee jaar aan aangepast werk worden geholpen. Dit levert een besparing van ongeveer 110 miljoen gulden op, aldus Sociale Zaken. Komen de werknemers na twee jaar niet meer aan de bak, dan vloeien zij eerst in de ww en later in de iaow, een soort 'aangeklede' bijstand. In dat geval lopen de kosten weer op met 105 tot 110 miljoen gulden, zodat de besparing in de groep die voor 50 tot 80 procent is afgekeurd per saldo nihil is, aldus het ministerie.

De grootste bezuiniging is te halen bij werknemers die voor minder dan 50 procent worden afgekeurd, stelt Sociale Zaken. Dat is de categorie waarover de SER nog ruziet. Als deze werknemers niet meer in de wao stromen en gewoon in dienst van hun baas blijven, levert dit de overheid zo'n 1,7 tot 1,8 miljard gulden op. Per saldo stijgen de wao-kosten door het SER-plan met circa 2 miljard gulden, meent Sociale Zaken.

De vakbeweging wil dat de groep die voor minder dan 50 procent wordt afgekeurd, eventueel met een volledig salaris of een aanvulling op de wao-uitkering, met ontslagbescherming bij de eigen werkgever kan blijven en niet in de bijstand terechtkomt. De werkgevers zien hier niets in en vrezen dat de loonkosten voor deze werknemers, die niet volledig inzetbaar zijn, de pan zullen uitrijzen.

zoek naar gerelateerde artikelen

vr 21 december 2001