Per jaar gaat het om miljarden guldens die Shell, BP, Esso, TotalFina en Texaco door het ontbreken van prijsconcurrentie in hun zak en die van de pomphouders zouden steken.
Om de benzineprijs met zo'n 15 cent per liter te verlagen wil de NMa daarom een definitief verbod instellen op de prijssteun die deze concerns aan hun lokale pomphouders geven.
Marktleider Shell reageerde gisteren woedend op de harde woorden en het besluit van de kartelwaakhond.
"Onzin en misleidend. De prijzen zijn hier niet hoger dan in andere landen en er is wel degelijk veel concurrentie", aldus een strijdbare Shell-verkoopdirecteur Everts.
De Tweede Kamer en minister Jorritsma (Economische Zaken) zijn daarentegen blij met het besluit. "Men zal nu gedwongen worden om meer op prijs te gaan concurreren", zo stelt de bewindsvrouw.
Evenals de Economische Controledienst (ECD) en het openbaar ministerie, die jaren aan het dossier hebben gewerkt, kon de NMa geen harde bewijzen vinden voor ongeoorloofde prijsafspraken tussen de maatschappijen onderling. Dat de concurrentie de Shell-adviesprijzen volgt, kan niet worden verboden.
De steun die de maatschappijen volgens de afnamecontracten aan hun eigen pomphouders geven is een 'verticale' prijsafspraak waar de concurrent buiten staat en volgens Europese regels gewoon toegestaan.
Maar volgens de NMa werkt dit in Nederland zeer verstorend omdat de lokale pomphouder absoluut niet wordt geprikkeld de prijs te verlagen en de burger bij elke tankbeurt eigenlijk guldens te veel betaalt.
Bij de komst van een prijsvechter als Tango gaat de prijs weliswaar - tijdelijk - omlaag, maar krijgt de pomphouder het prijsnadeel simpelweg gecompenseerd door de moedermaatschappij.
De kartelwaakhond wil daarom ook deze steunregelingen onder het kartelverbod laten vallen, waardoor de lokale pomphouder niet langer automatisch op de moeder kan terugvallen. De NMa heeft de bevoegdheid dit zelfstandig te bepalen. Als gevolg daarvan wordt de concurrentie eerlijker en kunnen de benzineprijzen - die in ons land duidelijk hoger liggen dan omringende landen - flink omlaag.
De oliemaatschappijen reageerden afwijzend op de aantijgingen van de NMa. Marktleider Shell is blij dat de beschuldiging van onderlinge prijsafspraken nu definitief van tafel lijkt. De harde aantijging dat de prijzen toch kunstmatig hoog worden gehouden is volgens het concern dan ook 'stemmingmakerij'. Shell gaat het besluit juridisch aanvechten. Ook BP noemt de conclusie van de NMa dat de prijzen kunstmatig hoog worden gehouden, onwaarschijnlijk.
In de Tweede Kamer reageerden PvdA en VVD tevreden op het besluit van de NMa om de steuncontracten met de eigen stations te verbieden. Ook D66 is blij maar verwacht een lange strijd met de olieconcerns.