door Jeroen Hendriks en Dominique Weesie UTRECHT - De Nederlandse Spoorwegen zijn voor driekwart van alle vertragingen zelf verantwoordelijk. Slechts een klein deel van de verstoringen komt op naam van Railinfrabeheer (RIB), dat wil zeggen de overheid, verantwoordelijk voor de aanleg en het onderhoud van het 6500 kilometer lange spoornet in ons land.

De situatie bij NS is bovendien verslechterd ten opzichte van vorig jaar. Dit blijkt uit vertrouwelijke cijfers van Railverkeersleiding tot en met november van dit jaar.

Uit de nieuwe vertragingscijfers blijkt dat maar liefst 75,4 procent van de vertragingen dit jaar direct verwijtbaar zijn aan de NS. Slechts 16,2 procent van de verstoringen hebben betrekking op de infrastructuur. Goederenvervoer en Railverkeersleiding komen met 6,1 en 2,3 procent op respectievelijk de derde en vierde plaats.

Pogingen van NS de chaos in de schoenen te schuiven van Railinfrabeheer gaan nu volledig mank. Geen wisselstoringen of stukgetrokken bovenleidingen, maar een tekort aan personeel en materieel drijven de reiziger tot wanhoop.

Bovendien blijkt RIB, in tegenstelling tot NS, wel in staat het aantal vertragingen terug te dringen. Zo was de infrabeheerder over dezelfde periode vorig jaar nog verantwoordelijk voor 20,2 procent van alle verstoringen, terwijl de NS in 2000 het met 64,1 procent van alle vertragingen heel wat beter deed dan in 2001.

In totaal werden reizigers vorig jaar geconfronteerd met 8700 verstoringen aan de infrastructuur. Zo'n veertig procent hiervan werd veroorzaakt door het weer en derden. Met name deze laatste groep veroorzaakt veel hinder, want tegen zelfdodingen en automobilisten die tussen slagbomen op overwegen door slalommen valt weinig te doen. Desondanks verwacht RIB dit jaar door tal van maatregelen het aantal verstoringen tot 7900 te beperken.

Gisteren besloot de Tweede Kamer dat de vijf NS-directieleden op hun salaris gekort moeten worden als de prestaties onder de maat blijven. De raad van bestuur verdient samen een slordige drie miljoen gulden per jaar, waarvan het salaris van topman Huizinga richting één miljoen gulden gaat. De Kamer wil dat het management een vast salaris krijgt plus een variabel deel dat hoger is naarmate de treinen bijvoorbeeld meer op tijd rijden en de service aan de klanten beter is. Blijft de situatie echter zo slecht als nu het geval is, dan zal de NS-top flink salaris moeten inleveren. De minister moet dat vastleggen in een zogenoemd managementcontract met de directie, vindt de Kamer.

Minister Netelenbos wijst de eis van de Kamer af. "De Kamer moet zich realiseren dat wij niet over de salarissen van de NS-directie gaan. Ik zal het idee bij de volgende aandeelhoudersvergadering op tafel leggen," aldus Netelenbos, die erkende dat de eis van de Kamer eenvoudig geblokkeerd kan worden door de raad van commissarissen.

De bewindsvrouw verwerpt ook de wens van de Kamer om de wet zo aan te passen dat reizigers de geleden schade door vertragingen op NS kunnen verhalen. Nu is NS wettelijk niet aansprakelijk te stellen voor vertragingsschade. De minister vreest dat het bedrijf dan failliet gaat aan miljoenenclaims van reizigers.

Kamerleden reageerden gisteren met enige wanhoop op het nieuws dat NS zelfs de verlaagde punctualiteitseis van 80% dit jaar vermoedelijk niet gaat halen. De Kamer heeft eerder van de minister geëist dat NS veel eerder zorgt voor verbetering van de punctualiteit dan pas over vijf jaar, zoals zij met het bedrijf heeft afgesproken. Kamer en minister praten morgen over de NS.

zoek naar gerelateerde artikelen

wo 19 december 2001