DEN HAAG - De Koninklijke/Shell Groep wil de komende twee jaar voor ongeveer $500 miljoen per jaar aan nieuwe kostenbesparende maatregelen doorvoeren. Bovendien worden ondermaats presterende bedrijfsonderdelen flink onder druk gezet om de winstgevendheid op te schroeven. Het olie- en gasconcern presenteerde gisteren een pakket nieuwe doelstellingen.

De boodschap van Jeroen van der Veer, vice-voorzitter van de raad van bestuur van Koninklijke Olie, was drieledig. "We hebben eerdere doelstellingen waargemaakt, we weten wat we willen en we staan er goed voor."

Tot de minder presterende onderdelen worden onder meer Basell, een gezamenlijke onderneming met Basf, en Infineum, een samenwerkingsverband met Esso, gerekend. In totaal gaat het om zo'n 10% van de portfolio van Shell, die een gezamenlijke waarde vertegenwoordigt van $7 miljard. Deze minder goed presterende onderdelen moeten de winstgevendheid terugbrengen tot 15% van het geïnvesteerd vermogen (roace).

De activiteiten die dat niet voor elkaar krijgen, zullen worden afgestoten. De geplande besparing moet worden gerealiseerd door een jaarlijkse kostenreductie van 3% bij de divisies exploratie en productie, olieproducten en chemie.

Ook in deze tijd van economische recessie en onzekerheid over de olieprijs, kan de winstgevendheid op peil blijven dankzij de lage kostenstructuur en een sterke balans, zo stelde Shell. Hierdoor hoeft het concern niet aan de rem te trekken waar het investeringen betreft. Shell trekt voor de komende twee jaar jaarlijks $12 miljard uit voor investeringen en acquisities. "Door de lagere olieprijs en de economische groeivertraging komen de mogelijkheden sneller op ons af", aldus Van der Veer.

Drie jaar geleden ontvouwde Shell een omvangrijk en ambitieus herstructureringsprogramma. Het concern streefde naar een rendement van 14% op het geïnvesteerd vermogen, waarbij uitgegaan werd van een olieprijs van $14 per vat. Shell wilde bovendien de kosten met $2,5 miljard terugbrengen. Dat kostenbesparingsprogramma verliep zo voorspoedig dat de lat tussentijds hoger kon worden gelegd. Het totaal zal dit jaar uitkomen op ongeveer $5 miljard. Daar komt de komende twee jaar dus nog eens $500 miljoen bovenop. In de jongste doelstellingen heeft Shell ook de rendementseis aangepast. Nu moet het geïnvesteerd vermogen een rendement opleveren van tussen de 13 en 16%, waarbij uit wordt gegaan van een olieprijs van $16 per vat. Van der Veer benadrukte dat het naar boven bijstellen van de olieprijs waarmee wordt gerekend, niets zegt over de verwachte ontwikkeling van de olieprijs. "Je moet het zien als een referentieprijs, zodat we de verschillende activiteiten goed met elkaar kunnen vergelijken", stelt Van der Veer. Vasthouden aan een referentieprijs van $14 per vat was volgens hem niet erg realistisch meer. "Dat maakte een rare indruk vergeleken met de concurrenten. Bovendien loop je het gevaar de groei van de onderneming te beperken als je de lat te hoog legt", aldus Van der Veer.

De Shell-topman wilde als altijd geen voorspelling doen over de verwachte olieprijs, maar denkt wel dat deze het komende jaar "erg springerig" zal zijn. "Er is een onzekere factor bijgekomen", legt Van der Veer uit. Los van de vraag wat de Organisatie van olie-exporterende landen Opec gaat ondernemen om de olieprijs te stabiliseren, is onzeker geworden hoe de vraag naar olieproducten zich volgend jaar zal ontwikkelen. "Maar eigenlijk kijken we niet echt naar de olieprijs, het gaat er om hoe we het doen ten opzichte van de concurrentie."

Over de vooruitzichten voor de verschillende divisies zei Van der Veer: "De olieproducten kampen met lagere marketingmarges door de toegenomen concurrentie. Ik denk dat het daar moeilijk wordt. Maar door de eenheidskosten laag te houden wordt er voor gezorgd dat daar toch wordt verdiend."

Shell denkt dat de twee divisies exploratie en productie en gas en elektriciteit de komende vijf jaar harder zullen groeien dan de overige twee divisies (olieproducten en chemie). Vooral de vloeibaar gas-activiteiten (LNG) hebben veel groeipotentie.

Gisteren werd ook bekend dat Kinder Morgan Energy Partners eigenaar wordt van Tejas Gas. Dat is een volledig dochterbedrijf van Shell en Intergen, een gezamenlijke onderneming van Shell en Bechtel. Voor de overname legt Morgan $750 miljoen in contanten op tafel.

zoek naar gerelateerde artikelen

di 18 december 2001